Khác biệt trong đào tạo cảnh sát ở Mỹ và một số nước Bắc Âu
Cảnh sát thành phố Minneapolis được đào tạo trong 16 tuần trước khi họ được giao vũ khí và gửi ra đường phố với tư cách là cảnh sát tân binh. Ở đây họ được huấn luyện sử dụng vũ khí và thực hành trong vòng sáu tháng với các sĩ quan, sau đó tốt nghiệp ra trường và hành nghề cảnh sát.
Vào ngày 25 tháng 5, hai sĩ quan tân binh J. Alexander Kueng và Thomas Lane đã giữ chặt lưng và chân của George Floyd, một người da đen, trong khi sĩ quan huấn luyện của họ là Derek Chauvin ấn đầu gối xuống cổ Floyd trong gần chín phút, khiến anh này không thở được và chết. Cái chết của Floyd, được coi là một vụ giết người. Derek Chauvin và 3 người khác đã bị bắt sau đó, song cái chết của Floyd đã gây nên sự phẫn nộ cao độ, làm nổ ra một phong trào biểu tình khắp nước Mỹ đòi thay đổi mạnh mẽ cách hành xử của lực lượng cảnh sát ở Mỹ.
Maria Haberfeld, giáo sư khoa học cảnh sát tại Trường Tư pháp Hình sự John Jay cho rằng: cảnh sát trên thế giới, phải qua nhiều năm đào tạo và huấn luyện nghiêm ngặt trước khi được đeo vũ khí đã coi cái chết của Floyd là ví dụ mới nhất về hệ thống đào tạo thực thi pháp luật lỗi thời và thiên về vũ lực của Mỹ, theo
Ở Hoa Kỳ, việc đào tạo một sĩ quan cảnh sát và mang súng thay mặt cho chính quyền bang, dao động từ ít nhất là 10 tuần đến tối đa 36 tuần. Nó khác xa so với những năm giáo dục cần thiết ở hầu hết các nước Tây Âu và các nước khác trên thế giới.
Haberfeld, người trước đây là một trung úy cảnh sát ở Israel nói. "Chúng ta ở rất xa phía sau. Vấn đề là chúng ta có 18.000 sở cảnh sát khác nhau và không có tiêu chuẩn quốc gia". Haberfeld, người đã viết nhiều cuốn sách về thực hành, tiêu chuẩn và đạo đức cảnh sát quốc tế, cho biết hai quốc gia nổi bật về đào tạo cảnh sát là Phần Lan và Na Uy.
Cảnh sát Phần Lan và Mỹ |
Cảnh sát ở cả hai nước này phải theo học ba năm tại các trường đại học cảnh sát quốc gia và ra trường với bằng cấp tương đương với bằng cử nhân.
Rune Glomseth, giáo sư tại trường đại học cảnh sát Na Uy, Politihøgskolen, người cũng là một sĩ quan cảnh sát trong ba thập kỷ cho biết: an ninh được tiếp cận như một môn học. "Đòi hỏi chất lượng giáo dục giống như đào tạo giáo viên, y tá, v.v." Năm đầu tiên của giáo dục cảnh sát ở Na Uy tập trung vào vai trò của cảnh sát trong xã hội và đạo đức. Năm thứ hai, học viên thực tập cùng với các sĩ quan tại nhiệm, trước khi trở lại toàn thời gian cho năm thứ ba tập trung vào điều tra và hoàn thành một luận văn.
Haberfeld cho biết ở nhiều sở cảnh sát Hoa Kỳ, các sĩ quan tốt nhất cố gắng tránh gánh nặng đào tạo tân binh. Những người còn lại là những sĩ quan cao tuổi, những người đã không được đào tạo trong nhiều thập kỷ, cảnh sát trẻ chưa có đủ kinh nghiệm, cảnh sát không tốt gánh vác nhiệm vụ. "Các phòng khác nhau có những khuyến khích khác nhau để thuyết phục các sĩ quan làm việc đó, nhưng điểm mấu chốt là ở nhiều phòng, các sĩ quan kém nhất là những người huấn luyện, đào tạo," Haberfeld nói.
Glomseth cho biết trở thành một sĩ quan đào tạo là một khát vọng nghề nghiệp quan trọng ở Na Uy. "Bạn có thể hợp tác chặt chẽ với trường đại học và trở thành cố vấn cho sinh viên. Đó là một vị trí rất đáng mơ ước", Glomseth nói.
Điều tương tự cũng xảy ra ở Phần Lan, theo ông Henri Rikander, cựu Chánh thanh tra tại Đại học Cảnh sát Phần Lan. Cảnh sát được trang bị súng ở Phần Lan, nhưng hiếm khi sử dụng súng của họ - chỉ khoảng 10 lần mỗi năm - bởi vì họ được dạy rằng họ chỉ nên sờ tới vũ khí của mình trong những tình huống thảm khốc nhất. Ngay cả sau ba năm đại học, gồm cả thời gian thực tập, 30% điểm cuối cùng của một học viên là một loạt các cuộc phỏng vấn cá nhân kết hợp và kiểm tra tâm lý nhằm đảm bảo cảnh sát trẻ Phần Lan có thể đảm bảo được tin cậy với súng của họ và quyền lực. Một trong những mục tiêu của hệ thống an ninh ở Phần Lan là thúc đẩy niềm tin của công chúng vào việc thực thi pháp luật, Rikander nói. Các cuộc thăm dò cho ở Phần Lan hơn 90% người dân tin tưởng vào hoạt động của cảnh sát.
Cả Rikander và Glomseth đều xem video Chauvin quỳ trên cổ Floyd và nói rằng đó là một cảnh không thể diễn ra ở nước họ. "Không cần thiết, và ở Phần Lan không được phép gây áp lực lên cổ hoặc cổ họng người khác", Rickander, hiện đang giảng dạy tại Đại học Cảnh sát Tampere, nói.
Haberfeld cho biết không có lý do gì Hoa Kỳ không thể tiếp thu và học hỏi các việc đào tạo cảnh sát được cung cấp ở Na Uy và Phần Lan. "Chúng ta hiện có rất nhiều phòng cảnh sát và tiêu chuẩn khác nhau, nhưng vì sao mỗi bang không thể có một hoặc hai trường đại học dành cho cảnh sát? Họ chắc chắn có thể làm điều đó", Haberfeld nói.
Lê Lam (Theo cbsnews và Helsinki Sanomat)