Tuổi trẻ Mèo Vạc với việc giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc
Là huyện có trên 78% dân số là đồng bào dân tộc Mông sinh sống, cùng với sự phát triển của xã hội , nhiều nét văn hóa truyền thống của dân tộc Mông đang dần bị mai một. Vì vậy, trong thời gian qua, huyện Đoàn Mèo Vạc đã có nhiều mô hình, hoạt động định hướng, tổ chức cho thanh niên tham gia vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Mông thông qua nhiều hình thức phong phú, đa dạng.
ĐVTN huyện Mèo Vạc đang tham gia học làm khèn Mông |
Công tác giáo dục truyền thống cho thanh thiếu nhi được đẩy mạnh, đặc biệt là vào các ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn của quê hương, đất nước gắn với các hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao… tạo tinh thần đoàn kết, sức trẻ trong ĐVTN.
Hiện nay, dân tộc Mông trên địa bàn huyện Mèo Vạc vẫn lưu giữ rất nhiều nghi lễ văn hóa truyền thống, những nét đặc sắc trong đời sống sinh hoạt, lao động như: Tục lệ đám cưới cổ truyền, các làn điệu dân ca, trang phục, lễ đặt tên trưởng thành, bài thuốc dân gian, làm khèn, sáo Mông, hát đối giao duyên, múa khèn…Nghề truyền thống, như: Dệt vải, thêu, đan lát, làm hương…được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, phục vụ nhu cầu gia đình. Các môn thể thao dân tộc, trò chơi dân gian được tổ chức thi đấu, vui chơi thường xuyên như: Đẩy gậy, kéo co, ném pao, đánh yến, thi múa khèn…được duy trì.
Với mục đích bảo tồn, khôi phục giữ gìn và phát huy các giá trị truyền thống của dân tộc Mông, đồng thời cải tạo các hủ tục trong việc cưới, việc tang, nhằm góp phần phát triển văn hóa, xã hội, phấn đấu giảm nghèo, đảm bảo an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội trên địa bàn…Huyện đã triển khai nhiều chương trình, kế hoạch tổ chức tuyên truyền đến ĐVTN và nhân dân về việc giữ gìn văn hóa truyền thống của dân tộc Mông như:
Tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống của các dân tộc, phát huy Hội Nghệ nhân dân gian các xã, thị trấn, người có uy tín trong cộng đồng, tăng cường các hoạt động tuyên truyền, tổ chức chương trình giao lưu văn hóa, văn nghệ, mở các lớp dạy nghề ngắn hạn: Lớp làm khèn mông, đan lát, lớp dạy chữ, lớp chế tác nhạc cụ dân tộc, tuyên tuyền, vận động ĐVTN và nhân dân duy trì các bước trong lễ trưởng thành , lễ ăn hỏi, lễ đặt tên, gìn giữ nghề trồng lanh, dệt lanh, trang phục của phụ nữ dân tộc Mông, kiến trúc nhà ở.
Nhằm giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Mông, Làng Văn hóa du lịch công đồng dân tộc Mông thôn Pả Vi Hạ, xã Pả Vi được xây dựng nhằm bảo tồn và giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa của dân tộc Mông: Các dãy nhà theo lối kiến trúc truyền thống, các làn điệu múa khèn, trải nghiệm dệt lanh, các lễ hội Gầu Tào, tết cổ truyền được tổ chức tại sân khấu chung của làng và có nhiều món ăn: Mèn mén, thắng cố, thịt treo gác bếp.. cùng những hoạt động sinh hoạt thường ngày của dân tộc Mông.
Làng văn hóa dân tộc Mông thôn Pả Vi Hạ luôn đón nhiều du khách đến tham quan bởi kiến trúc độc đáo |
Bên cạnh đó, Huyện đoàn tiếp tục triển khai chương trình “Người biết chữ dạy người chưa biết chữ” tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện, tổ chức các hoạt động tuyên truyền. Đồng thời phối hợp với các ngành chức năng mở các lớp dạy viết chữ Mông, lớp đan lát, khôi phục, chế tác nhạc cụ truyền thống như khèn, đàn tròn, truyền dạy hát, múa các làn điệu dân ca cho giới trẻ, vận động các gia đình người Mông cải tạo, giữ gìn nhà cổ truyền thống, xếp bờ rào đá, xây dựng các làng nghề truyền thống…
Theo anh Gìa Mí Chứ, Phó Bí thư huyện Đoàn Mèo Vạc cho biết: “Mèo Vạc là huyện biên giới phía Bắc Hà Giang, là nơi sinh sống lâu đời của dân tộc Mông, với nền văn hóa truyền thống lâu đời và không ngừng bồi đắp thông qua sự giao lưu, tiếp xúc văn hóa của các dân tộc anh em. Thời gian qua, đoàn viên, thanh niên huyện Mèo Vạc, đã có nhiều nỗ lực trong công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần giữ gìn sự đa dạng, phong phú và đặc sắc cho bức tranh văn hóa trên địa bàn huyện Mèo Vạc.”
Việc giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Mông ở Mèo Vạc đã và đang được các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền huyện quan tâm, góp phần xây dựng nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc trên vùng đất địa đầu Tổ quốc./.
Bải, ảnh: Nguyễn Thị Dịu