Vụ việc có nhiều người theo dõi
Ngỡ ngàng chuyện hy hữu, đập phá hủy hoại một công trình văn hóa
Sau rất nhiều bài báo nói xuôi, nói ngược và phản ứng của cộng đồng cư dân mạng về việc chính quyền quận Hà Đông cưỡng chế đập phá, hủy hoại công trình văn hoá, thể thao: Công viên nước Thanh Hà.
Khu công viên khi chưa bị hủy hoại |
Mặc dù người viết bài này đã có bài viết và hầu hết cư dân mạng đều đồng thuận với đánh giá, nhận định trong bài, nhưng quả thật tôi vẫn chưa tìm được nguyên nhân dẫn đến sự đổ nát, hoang tàn của một công trình công cộng hiện đại số 1 của Hà Nội.
Hiện tâm trạng chung của xã hội còn bị chi phối về sự bất thường về khí hậu, thời tiết, dịch bệnh... trong những ngày đầu Xuân, tuy nhiên do sự khó hiểu về nguồn cơn sự việc tôi đã rủ một vài đồng nghiệp đến gặp chủ đầu tư và thị sát hiện trường công viên sau khi thực hiện quyết định cưỡng chế của Uỷ ban nhân dân quận Hà Đông.
Được biết, đất khu đô thị Thanh Hà là đất do chủ đầu tư Cienco 5 quản lý, sử dụng theo hợp đồng BT. Trong khu đô thị đã được quy hoạch phân khu chức năng. Khu vực chủ đầu tư làm công viên nước là đất dành cho việc xây dựng công trình công cộng. Nếu không đầu tư xây dựng công trình phục vụ cộng đồng thì đất bị bỏ hoang rất lãng phí. Mặc dù xây dựng công viên chưa được cấp phép, nhưng chỉ là xây dựng tường rào, cổng và lắp đặt các thiết bị phục vụ vui chơi, giải trí, thể thao.
Lợi ích chung là rất lớn
Lợi ích rất lớn khi duy trì hoạt động của công viên nước Thanh Hà:
⁃ Đáp ứng nhu cầu vui chơi giải trí, thể thao bơi lặn của nhân dân thủ đô Hà Nội, thường xuyên là cộng đồng dân cư của Hà Đông, Hoàng Mai, Thanh Trì, Thanh Oai.
⁃ Cộng đồng cư dân khu đô thị Thanh Hà coi công viên nước như là một điểm nhấn, nhân lên sự sang chảnh của khu đô thị, làm cho cuộc sống của những người trong các toà chung cư, đa số là thu nhập thấp được sống trong một không gian sạch đẹp, hài hoà thân thiện với thiên nhiên. Giá trị sở hữu bất động sản của họ tăng lên do sự hiện đại và cảnh quan, môi trường của khu đô thị đem lại.
⁃ Hầu hết đất trong khu đô thị (phần đã xây dựng cơ sở hạ tầng) không còn là của chủ đầu tư mà đã chuyển quyền sử dụng cho cá nhân, phần lớn trong đó là nhà đầu tư bất động sản. Công viên nước được duy trì hoạt động, du khách về đây ngày càng đông, giá trị và số lượng giao dịch chuyển nhượng đất ở đây ngày càng tăng, không chỉ giới đầu tư bất động sản có lời mà nhà nước không những thu được thuế kinh doanh tại công viên mà còn thu được một khoản tiền thuế rất lớn từ giao dịch bất động sản, và cũng nhờ đó khu đô thị ngày càng đẹp hơn giữa lòng thủ đô Hà Nội. Khi khu đô thị phát triển sầm uất thành những trung tâm dịch vụ, thương mại, du lịch thì lợi ích chung của nhà nước, của cộng đồng xã hội tăng lên gấp bội.
Sau một ngày trở thành bãi rác |
Khó hiểu
Chẳng lẽ chính quyền quận Hà Đông không thấy hết lợi ích chung mà trực tiếp là lợi ích của quận nhà như nêu ở trên. Giữ vững kỷ cương phép nước mục đích là để bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, cộng đồng. Trong những trường hợp giữ vững kỷ cương trái với lợi ích chung cần được xem xét kỹ lưỡng. Điều lạ lùng là trong nội tình vụ việc ở đây qua phản ánh của người dân và tài liệu chủ đầu tư cung cấp có mấy vấn đề khó hiểu:
⁃ Cộng đồng xã hội dường như không có ai lên tiếng về công trình này không có phép xây dựng. Người dân được biết công trình chưa được cấp phép khi bị đập phá, hủy hoại. Mặc dù công trình xây dựng không phép nhưng hầu hết thái độ bức xúc, phẫn nộ của cộng đồng biểu hiện qua mạng xã hội lại đòi hỏi xử lý cơ quan, cá nhân lờ đi việc xây dựng không phép và ra quyết định cưỡng chế phá bỏ, hủy hoại công trình. Thời gian xây rất dài, vậy lúc đó các ông ở đâu?
Cây xanh có tội tình gì cũng bị quật đổ? |
⁃ Trên thực tế Uỷ ban Nhân dân quận Hà Đông đã có công văn số 1569/UBND-VHTT ngày 01/7/2019 phúc đáp công văn số 2241/SVHTT-QLTDTT ngày 25/6/2019 của sở Văn hoá Thể thao thành phố Hà Nội về việc chấp thuận hoạt động thể thao tại công viên nước Thanh Hà. Nội dung công văn thể hiện sự đồng thuận của Uỷ ban nhân dân quận Hà Đông. Sau đó Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội đã cấp giấy chứng nhận số 413/ GCN- SVHTT ngày 02/7/2019 chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hoạt động thể thao tại công viên nước Thanh Hà. Đồng thuận về kinh doanh, nhưng sau đó lại cưỡng chế phá bỏ công trình, vì sao?
⁃ Khi ra quyết định cưỡng chế, chủ đầu tư không vin vào việc cấp giấy nói trên để chống lại mà họ đã chấp hành. Tuy nhiên họ xin gia hạn thời gian, vì giáp Tết, khối lượng công việc tháo dỡ lớn và phức tạp, cần phải có thời gian để bố trí lực lượng, phương tiện. Chủ đầu tư đã làm công văn xin hoàn thành việc tháo dỡ trong quý I/2020. Nhưng không được chính quyền chấp nhận. Trên thực tế chủ đầu tư đã bố trí lực lượng tháo dỡ những thiết bị có thể tháo dỡ được.
⁃ Dường như lực lượng thi hành quyết định cưỡng chế ở đây không hiểu được khái niệm của các quy phạm pháp luật về cưỡng chế các công trình xây dựng không phép. Pháp luật quy định các công trình xây dựng không phép buộc phải tháo dỡ. Trên thực tế những hạng mục bị đập là do kết cấu của vật thể, như tường xây khi tháo dỡ, buộc phải đập.
Còn những hạng mục khác như cửa, mái ngói, thiết bị vệ sinh... lực lượng cưỡng chế không có quyền đập bỏ. Khái niệm tháo dỡ khác hoàn toàn với phá bỏ, hủy hoại. Nhiều người cho rằng mặc dù công trình xây dựng không phép, nhưng việc lờ đi để công trình được xây dựng và cưỡng chế phá bỏ công trình là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng hơn việc xây dựng không phép. Việc cưỡng chế, phá bỏ, hủy hoại công viên nước Thanh Hà, đây là trường hợp hy hữu có dấu hiệu phạm tội hình sự./.
Khái niệm lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ gây thiệt hai đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân do vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.
2. Các yếu tố cấu thành tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ
2.1. Khách thể
Khách thể của tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trực tiếp xâm hại đến sự hoạt động đúng đắn của các cơ quan, tổ chức, làm cho các cơ quan, tổ chức; làm cho các tổ chức bị suy yếu, mất uy tín, mất lòng tin của nhân dân vào Nhà nước.
2.2. Mặt khách quan
Mặt khách quan của tội phạm được đặc trưng bởi các dấu hiệu sau:
1. Thủ đoạn tội phạm: Lợi dụng chức vụ, quyền hạn. Tức là người phạm tội sử dụng quyền hạn được giao như là một phương tiện phạm tội. Tuy nhiên, tội phạm này hoàn toàn không có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản.
2. Hành vi khách quan của tội phạm: là hành vi làm trái công vụ tức là không làm hoặc làm không đúng không đầy đủ nhiệm vụ được giao
3. Hậu quả phạm tội: là dấu hiệu bắt buộc, cụ thể làm hành vi phạm tội phải gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp của tổ chức, công dân.
Phương tiện phạm tội: Bộ luật hình sự 2015 đã nâng hoặc bổ sung mức định lượng giá trị tài sản trong tình tiết định tội và định khung tăng nặng của tội nhận hối lộ. Cụ thể:
Bổ sung tình tiết định “gây thiệt hại về tài sản từ 200 000 000 đồng đến dưới 1000 000 000 đồng” cho khung phạt tù từ 05 năm đến 10 năm
Bổ sung tình tiết tăng nặng “gây thiệt hại về tài sản từ 200 000 000 đồng đến dưới 1 000 000 000 đồng” cho khung phạt tù từ 05 năm đến 10 năm
Bổ sung tình tiết tăng nặng “gây thiệt hại về tài sản 1 000 000 000 đồng trở lên” cho khung phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.
2.3. Mặt chủ quan
Mặt chủ quan của tội phạm đặc trưng bởi 2 dấu hiệu:
– Lỗi cố ý trực tiếp.
– Động cơ phạm tội xuất phát từ động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân.
2.3. Chủ thể
Chủ thể của tội phạm: là người có chức vụ, quyền hạn. So với tội tham ô tài sản, phạm vi chức vụ, quyền hạn của tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ làm rộng hơn (liên quan đến việc quản lý tài sản hoặc không liên quan). So với tội hối lộ, phạm vi của tội này cũng tương tự, tuy nhiên, khác với tội nhận hối lộ, phạm vi của tội này cũng tương tự, tuy nhiên, khác với tội nhận hối lộ, dấu hiệu cấu thành bắt buộc của tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ phải có hậu quả gây thiệt hại (đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân).
3. Hình phạt tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ
– Người phạm tội theo quy định tại khoản 1 Điều 356 thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ năm đến 05 năm.
Tình tiết tăng nặng:
1. Đối với khung phạt tù từ 05 năm đến 10 năm, Bộ luật hình sự năm 2015 đã sử đổi tình tiết “phạm tội nhiều lần” thành “phạm tội 02 lần trở lên” đồng thời, lượng hóa tình tiết gâu hậu quả nghiêm trọng thành mức ” thiệt hại từ 200 000 000 đồng đến dưới 1 000 000 000 đồng”. Cụ thể:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:
+ Có tổ chức:
+ Phạm tội 02 lần trở lên;
+ Gây thiệt hại về tài sản từ 200 000 000 đồng đến dưới 1 000 000 000 đồng.
2. Đối với khung hình phạt từ 10 năm đến 15 năm, Bộ luật hình sự năm 2015 đã lượng hóa tình tiết ”gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng ”thành mức” gây thiệt hại về tài sản 1 000 000 000 đồng trở lên”.
– Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10 000 000 đồng (Bộ luật hình sự năm 1999 quy định mức phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng).
Nguyễn Hòa Văn