Vụ việc có nhiều người theo dõi
Tính pháp lý và lợi ích kinh tế của công trình "Công viên nước Thanh Hà xây 2 năm, phá tan tành trong một ngày"?
Công viên nước Thanh Hà được Công ty CP phát triển địa ốc Cienco5 xây dựng trên lô đất A2.2 CCĐT01 thuộc khu đô thị Thanh Hà - Cienco5, phường Phú Lương, quận Hà Đông, TP Hà Nội, xây 2 năm, phá tan tành trong một ngày.
Cổng công viên lúc chưa bị phá |
Quần thể công viên nước Thanh Hà được xây dựng gồm bể bơi bốn mùa và nhà thi đấu đa năng, là khu vui chơi được đầu tư đồng bộ, hiện đại. Phía bên ngoài công viên được thiết kế, xây dựng tường và cổng với kiến trúc ấn tượng. Nhìn từ xa, công trình văn hoá này là một điểm nhấn nhân lên sự sang chảnh trong tổng quan của khu đô thị Thanh Hà.
Công viên nước có 9 hạng mục trò chơi mạo hiểm, tốc độ như đường trượt 4 làn, đường trượt xoắn ốc, vòng xoáy khổng lồ, sông lười, hố đen vũ trụ, máng trượt, khu tạo sóng nhân tạo. Theo thông tin từ chủ đầu tư, chi phí xây dựng công viên cho đến nay đã lên tới 500 tỷ đồng.
Đây là công viên lớn nhất, hiện đại nhất Hà Nội, đáp ứng tốt nhất nhu cầu hoạt động văn hoá, thể thao, vui chơi, giải trí của cộng đồng dân cư trong khu vực thuộc Quận Hà Đông, Hoàng Mai, huyện Thanh Trì và Thanh Oai. Vì thế mà đã có nhiều bài viết giới thiệu công viên, trong đó có những đánh giá xem như “Disneyland của Việt Nam”.
Một hạng mục trên cao bị kéo đổ |
Những hình ảnh đẹp, hiện đại, hoành tráng của công viên được báo chí mô tả trên đây giờ chỉ là hình ảnh của quá khứ. Ngày 15/01/2020 toàn bộ các hạng mục, cảnh quan sang chảnh của công trình văn hoá số một này đã bị san phẳng, đổ nát, hoang tàn. Các thiết bị hiện đại hàng trăm tỷ được chủ đầu tư nhập khẩu và được chuyên gia nước ngoài lắp đặt đã bị chôn vùi bằng một quyết định cưỡng chế công trình xây dựng không phép của ủy ban nhân dân quận Hà Đông.
Chính quyền ở đâu khi xây dựng không phép?
Khu đô thị Thanh Hà được hình thành trên một khu đất thuộc địa giới quận Hà Đông và huyện Thanh Oai. Năm 2008 thông qua hợp đồng BT (đổi đất lấy hạ tầng) giữa ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội (cơ quan nhà nước có thẩm quyền) và Cienco 5. Sau đó Cienco 5 thành lập doanh nghiệp dự án Công ty cổ phần phát triển địa ốc Cienco 5 để quản lý, khai thác, kinh doanh bất động sản trên diện tích đất được cấp.
Do tiềm lực tài chính và năng lực của công ty không đủ sức để triển khai dự án, nên sau đó Tập đoàn Mường Thanh mua lại với số vốn chiếm 95 % cổ phần. Công viên nước là một công trình đã được quy hoạch, định vị trong khu đô thị. Được khởi công xây dựng từ tháng 10 năm 2018 và Khánh thành đưa vào sử dụng tháng 05 năm 2019.
Vậy trong quá trình xây dựng công viên chính quyền quận Hà Đông và phường Phú Lương ở đâu? Chẳng lẽ cơ quan quản lý trật tự xây dựng của quận Hà Đông không hay biết gì về việc xây dựng này?
Khu vui chơi thư giãn vào ngày nghỉ của cư dân vùng |
Câu chuyện không thể bàn cãi là cơ quan chức năng duy trì, kiểm tra, giám sát thực hiện các quy định của pháp luật về xây dựng ở đây không thể chối bỏ được trách nhiệm khi công trình chưa được cấp phép đã thi công. Chính hành vi của họ nói lên những uẩn khúc về quan hệ hành chính giữa chính quyền quận Hà Đông, phường Phú lương với chủ đâu tư trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước về xây dựng đối với công viên nước. Uẩn khúc này cần phải được làm rõ.
Không thể để lãng phí một tài sản lớn hàng trăm tỷ đồng vì sự thiếu trách nhiệm của cơ quan công quyền. Hậu quả ở đây là rất nghiêm trọng. Tính nghiêm trọng không chỉ là chủ đầu tư thiệt hại và xã hội lãng phí mất mấy trăm tỷ đồng. Mà khu đô thị Thanh Hà đang trên đà phát triển ngày một khu đô thị sầm uất thì việc đổ nát, hoang tàn của công viên nước như là một rủi ro, biến cố thiên tai mà cộng đồng xã hội đang sinh sống trong khu đô thị, cũng như giới đầu tư bất động sản tại một thị trường tiềm năng, đang sôi động phải hứng chịu thiệt hại.
Khi giao dịch BĐS chững lại, rớt giá thì nhà nước cũng thất thu thuế. Không chỉ thế mà niềm tin của dân chúng bị suy giảm trước thềm đại hội Đảng các cấp vì sự máy móc, vô cảm của chính quyền ở đây. Thiết nghĩ, Hà nội gần đây có nhiều chuyện gây tranh cãi trên công luận, thì đây cũng là một trong những vụ việc điển hình.
Không kiểm tra giám sát hoặc lờ đi việc thi công để rồi ra quyết định cưỡng chế đem lực lượng đến đập phá, chính là thiếu trách nhiệm và có phần thất Đức của cán bộ công quyền ở đây. Có thể nói sự hành xử này không khác gì những hành vi thiếu trách nhiệm của cán bộ công quyền gây hậu quả nghiêm trọng?
Cả trăm tỷ đồng bị phá hủy không thương tiếc |
Tâm và Tầm của những cán bộ ban hành quyết định cưỡng chế?
Thường khi bản hành một chủ trương, chính sách, hay ban hành một quyết định cụ thể, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải tính toán được mất. Trong trường hợp cụ thể như sự vụ nêu trên, lẽ ra ủy ban nhân dân quận Hà Đông phải đặt ra các yêu cầu: vừa giữ vững kỷ cương phép nước, vừa tạo được đồng thuận trong xã hội, vừa bảo đảm được lợi ích của cộng đồng... Nếu các yêu cầu này được đặt ra và coi trọng thì việc xử lý xây dựng công viên nước Thanh Hà không phép sẽ bằng nhiều cách mà không phải là cách phá bỏ.
Trong các quy định của pháp luật xây dựng hiện hành, không chỉ có duy nhất quy định cứ xây dựng không phép là bị tháo dỡ. Trong trường hợp này, nếu pháp luật về xây dựng không có quy định xử lý rồi cấp phép, hoặc phạt hành chính cho tồn tại, nếu cán bộ có tâm, có tầm thì sẽ không quyết định vội vàng. Người viết bài này tin tưởng nếu đưa vấn đề ra tập thể lãnh đạo thành phố sẽ được chỉ đạo xử lý, nhưng không phải là phá bỏ.
Mục đích của việc giữ vững kỷ cương cũng để bảo vệ lợi ích chung. Nếu vì giữ vững kỷ cương mà xâm hại đến lợi ích chung thì không phải là quyết định đúng. Quyết định đúng đắn hay sai lầm không chỉ hiểu và áp dụng theo các từ ngữ trong các quy phạm pháp luật mà còn phụ thuộc vào yêu cầu chính trị và đồng thuận của xã hội. Thường quyết định không hợp lòng dân là quyết định sai lầm. Và thường cán bộ không đủ tâm, đủ tầm mới có quyết định sai lầm.
Công viên nước ở đây được chủ đầu tư xây dựng không phép, nhưng nằm trên đất đã cấp quyền sử dụng cho họ và họ chỉ xây các hạng mục nằm trên mặt đất, không phải là cao tầng, trong cảnh quan phần lớn là hồ nước, cây xanh, trên khu đô thị do họ quản lý đã được Uỷ ban nhân dân thành phố phê duyệt quy hoạch chi tiết. Công trình văn hoá này mặc dù xây dựng không phép nhưng không thể xử lý như các nhà biệt thự, cao tầng không phép. Đây là công trình phục vụ lợi ích cộng đồng, khác với nhà riêng xây dựng không phép.
Đến cây xanh cũng bị đào bới, quật đổ |
Thiết nghĩ với một điểm đến thoáng rộng, hấp dẫn, công viên nước mọc lên trong một không gian cảnh quan hài hoà, thân thiện với thiên nhiên, người dân cũng không ai nghĩ đến việc công viên này xây dựng không phép. Chỉ đến khi chính quyền cưỡng chế họ mới biết chủ đầu tư vi phạm. Nhưng dân lại không bức xúc về chuyện xây dựng không phép, mà họ lại xót xa, mất niềm tin với chính quyền khi đập bỏ công viên. Nếu cán bộ có tâm và có tầm thì điều này sẽ được tính đến khi ban hành quyết định. Khi biết được công viên nước Thanh Hà bị chính quyền cưỡng chế đập bỏ, thì nhiều ý kiến chia sẻ trên mạng xã hội không đồng tình với cách hành xử thiếu hiểu biết này của chính quyền quận Hà Đông.
Điều khó hiểu ở đây là việc cưỡng chế diễn ra trong thời gian giáp Tết nguyên đán. Chủ đầu tư không thể đáp ứng được yêu cầu về thời gian tháo dỡ của chính quyền. Lý do cụ thể mà chủ đầu tư trình bày để xin gia hạn thời gian là: với một lượng tài sản lớn, các hạng mục tháo dỡ phức tạp, cần phải có thợ kỹ thuật đã tiến hành lắp đặt các thiết bị thực hiện việc tháo dỡ, nhằm bảo đảm an toàn, nguyên vẹn cho các thiết bị, tài sản bên trong. Thời điểm cận kề Tết việc huy động nhân công, máy móc không thể đáp ứng được.
Việc chính quyền quận yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ trong vòng 15 ngày, đây là một nhiệm vụ “bất khả thi”. Nhưng trình bày trên của chủ đầu tư không được phía chính quyền chấp nhận. Và rồi chính quyền đã tổ chức lực lượng ào ạt cưỡng chế, phá nát, đập bỏ toàn bộ các hạng mục xây dựng tại công viên.
Sai thì đã sai rồi, xử thì phải xử đúng pháp luật và đạo lý, đạo Đức; Hiện trên địa bàn thành phố Hà Nội và một số địa phương khác trên toàn quốc đang hiển diện những công trình... còn là gánh nặng cho nhà nước và toàn dân mà vẫn chưa được xử lý theo quy định của pháp luật ! Cần phải làm sao đây để ý thức tôn minh của pháp luật được cộng đồng nhìn thấy và chấp nhận.
Câu hỏi còn bỏ ngỏ ?? nhưng hiện tại thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp, cho nhà nước và nhân dân thì hàng ngày hàng giờ vẫn tồn tại và kéo dài lê thê mãi ? Công khai minh bạch và công bằng xã hội cần được thực thi và áp dụng đối với toàn xã hội bảo đảm kỷ cương phép nước và ổn định và phát triển đồng bộ vững vàng chứ không phải áp dụng theo hướng còn mang tính"lợi ích nhóm"... tính nhiệm kỳ ! hậu quả thật khó lường ?
Hòa Văn