Vụ quân đội Iran “bắn nhầm” máy bay chở khách Ukraine:
Mất mát không thể bù đắp!
Vụ tai nạn thảm khốc xảy ra lúc rạng sáng 8/1 với chiếc máy bay Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng Hàng không Ukraine đang trong hành trình từ Tehran tới Kiev làm tất cả 176 người trên máy bay thiệt mạng, theo các chuyên gia, càng khiến cho Iran phải đối phó với tình thế có lẽ là khó khăn nhất kể từ sau thời Cách mạng Hồi giáo 1979. Chính người dân Iran cũng khó kiềm chế nỗi giận dữ khi cuối cùng đã hiểu ra nguyên nhân máy bay rơi là do “bị bắn nhầm”!!!
Lực lượng cứu hộ làm việc tại hiện trường vụ chiếc máy bay Boeing 737 gặp nạn sáng 8/1. (Ảnh: Getty) |
“Nhầm lẫn” chết người
Phải 3 ngày sau vụ tai nạn thảm khốc đầu năm mới làm nhức nhối dư luận người dân toàn thế giới, mãi tới sáng 11/1 quân đội Iran mới ra thông báo qua hãng tin chính thức của nước này INA thừa nhận “sai lầm không thể tha thứ” trong vụ bắn rơi chiếc máy bay Ukraine sáng 8/1.
Lời thừa nhận này bị không ít người nhìn nhận như kiểu như Mea Culpa (thông qua lỗi của tôi), vì trước đó các giới chức Tehran liên tục phủ nhận thông tin nghi ngờ Iran là phía gây ra vụ tai nạn bi thảm cướp đi mạng sống của toàn bộ 176 người vô tội trên máy bay.
Trong một động thái chưa từng có, Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cũng ra lệnh mở cuộc điều tra quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) có căn cứ đóng ở ngoại vi Tehran - nơi đã phóng tên lửa bắn hạ chiếc máy bay xấu số của hãng hàng không Ukraine.
Tướng Amir Ali Hajizadeh chỉ huy lực lượng hàng không vũ trụ của IRGC đã xin lỗi quốc dân trên truyền hình và nêu rõ: đơn vị của ông chịu hoàn toàn trách nhiệm về vụ việc mà ông “ước gì mình có thể chết đi” khi hay tin dữ.
Ông cho biết người điều hành tên lửa do “sự cố liên lạc” nên đã nhầm chiếc máy bay Boeing 737 là tên lửa hành trình đang hướng tới một địa điểm “nhạy cảm” của IRGC. Người này chỉ có 10 giây để quyết định có bắn hay không, anh ta có bổn phận phải liên hệ và xác minh nhưng do hệ thống liên lạc khi đó bị gián đoạn nên vụ “bắn nhầm” đã xảy ra.
Máy bay này đang trên đường tới Kiev - chặng đầu tiên trong hành trình tới điểm đến cuối cùng là Canada, chở theo 167 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn. Trong đó có 82 người Iran, ít nhất 57 người Canada, 11 người Ukraine, 3 người Anh...
Máy bay bị trúng 2 quả tên lửa đất đối không chỉ 3 phút sau khi cất cánh từ sân bay quốc tế Imam Khomeini ở ngoại vi Thủ đô Tehran của Iran. Vụ việc xảy ra chỉ ít giờ sau khi Iran bắn một loạt tên lửa đạn đạo vào các mục tiêu Mỹ tại Iraq và quân đội Iran được cho là đang sẵn sàng cho khả năng bị trả đũa.
Dẫu sao những lý giải từ phía giới chức Iran cho tới nay vẫn làm dấy lên thêm những câu hỏi mới: Vì sao một máy bay thương mại chở khách lại bị nhầm là mục tiêu? Vì sao lại cần nhiều thời gian như thế nhà chức trách Iran mới lên tiếng nhận trách nhiệm?...
Website theo dõi hành trình bay FlightRadar24 cho thấy máy bay này vẫn theo hành trình thông thường và bay với tốc độ 500km/giờ, tức là chậm hơn rất nhiều so với tốc độ của tên lửa. Máy bay tăng tốc nhẹ nhàng vài phút sau khi cất cánh tới độ cao khoảng 8.000 feet (1 feet = 30,48 cm) trước khi các tín hiệu biến mất. 9 chuyến bay cất cánh cũng từ sân bay Imam Khomeini trước chiếc máy bay của Ukraine này đều không gặp bất kỳ rắc rối nào.
Nước mắt đàn ông tại sân bay quốc tế Boryspil ở phía đông Thủ đô Kiev, Ukraine. (Ảnh: Reuters) |
Nước mắt đau thương
Trong số các nạn nhân có cả sinh viên đại học British Columbia và Langara College tại Vancouver, một số bác sĩ, 1 kỹ sư, 1 nhân viên y tế và cả một gia đình người Canada gốc Iran...
Chia sẻ ngay hôm 8/1 với thân nhân những người bị nạn đầm đìa nước mắt, Thủ tướng Canada Justin Trudeau nêu rõ: “Tất cả đều có nhiều tiềm năng, nhiều điều trong cuộc sống chờ họ ở phía trước. Mất mát này là không thể diễn tả. Đó là bi kịch quá đau thương!”
Trong số các nạn nhân người Anh gốc Columbia có gia đình nhà Hamidi ở khu ngoại ô Coquitlam của Vancouver gồm: kỹ sư Ardalan Ebnoddin-Hamidi vợ ông - bà Niloufar Khamsi Razzaghi vừa học xong chuyên ngành sư phạm để trở thành cô giáo, cùng cậu con trai Kamyar Ebnoddin Hamidi 15 tuổi là học sinh trung học.
Đài phát thanh KNKX (có trụ sở tại Washington, Mỹ) dẫn lời Thị trưởng Coquitlam - ông Richard Stewart kể: Kỹ sư Ardalan đã tham gia làm nhiều công trình lớn về cơ sở hạ tầng của Vancouver bao gồm cả mở rộng tuyến đường sắt địa phương. “Cộng đồng cư dân ở đây sẽ nhớ gia đình họ rất nhiều” – ông Stewart buồn bã nói.
Trong thông cáo ngày 8/1, Chủ tịch trường Langara College - Lane Trotter viết về nỗi xót thương của nhà trường khi hay tin sinh viên Delaram Dadashnejad, 26 tuổi, vừa tử nạn. Delaram là sinh viên nước ngoài theo học chuyển tiếp đại học, anh bay trở lại Vancouver sau chuyến về thăm gia đình ở Tehran.
Trong danh sách nạn nhân còn có bà Ayeshe Pourghaderi cùng cô con gái 17 tuổi Fatemeh Pasavand, gia đình họ vốn điều hành một tiệm bánh ở Bắc Vancouver…
|
Theo thông tin được đăng trên mạng xã hội của các du khách Canada thì hãng hàng không Ukraine đề xuất tuyến bay kết nối để trở về Canada sau khi về thăm người thân tại Iran theo lộ trình Tehran-Kiev-Toronto. Chiếc máy bay Boeing bị nạn là mẫu 737-800 mới được giao cho hãng hàng không Ukraine năm 2016, không phải loại 737 Max.
Bình Nguyễn dịch (nguồn: KNKX, Business Insider)