Bỏ thắp hương, được không?
Thượng tọa Thích Nhật Từ - phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam - vừa tư vấn trên mạng rằng thay vì đốt hương gây ô nhiễm, phật tử, người có tín ngưỡng có thể dùng nhang điện thay thế.
Chỉ nên thắp một nén tránh gây ô nhiễm |
Thượng tọa chia sẻ: "Theo tôi, việc nguyện cầu điều thiện lành là nhu cầu, là điều không thể thiếu trong thực hành tâm linh, là ước nguyện chân thành làm tăng trưởng tâm từ - cần được giữ gìn. Tuy nhiên, không nhất thiết là phải gửi cùng khói hương, không nặng về hình thức phải có hương mới thành tựu, mà quan trọng hơn - chúng ta cần gửi cùng cái tâm thanh tịnh, còn gọi là tâm hương".
Có ý kiến cho rằng việc thắp một nén nhang dâng Phật là cách giao cảm tâm linh, là nét đẹp. Một số tôn giáo khác khi vào Việt Nam cũng thuận theo văn hóa này mà có sự tiếp biến, thượng tọa nghĩ sao về điều này?
- Do nhu cầu thích mùi thơm của người thắp hương nên tạo ra một nguồn cung hương thơm theo thị hiếu mà bất chấp ảnh hưởng về sức khỏe, môi trường. Nếu thắp một cây thì không sao, nhưng thắp nhiều thì gây ô nhiễm môi trường, không tốt cho sức khỏe con người.
Thấy tác hại đó, tôi kêu gọi thay vào thắp hương khói thì thắp tâm hương, tay chắp lên, mặt hướng về Đức Phật, ông bà, các vị có công dâng tấm hương lòng. Khi đó, không gian thờ cũng sạch sẽ hơn, không có khói bụi. Bên cạnh đó, trên bàn thờ cũng có trang trí hương điện tử (tức là thay từ hương khói sang hương điện tử) thì ý nghĩa hương vẫn không mất đi.
Nếu thắp hương cũng là một văn hóa - chỉ bị biến tướng khi người ta lạm dụng đốt cả bó, hoặc trở nên không an toàn do hương hóa chất - thì việc cần bàn ở đây phải là ý thức thắp hương trong chùa, các nơi thờ tự, ở nhà, cũng như việc kiểm định chất lượng hương trên thị trường, chứ không phải là bỏ hẳn văn hóa này?
- Nhấn mạnh là tôi không đề nghị bỏ hẳn văn hóa thắp hương, mà cần thay thế thắp hương khói bằng thắp hương tâm. Thiết nghĩ tới cửa Phật chủ yếu là dâng tâm hương.
Ảnh minh họa |
Người dân và phật tử khi đến chùa, thấy trên lư hương đã có hương rồi thì không nên thắp thêm, chỉ chắp tay bái. Nếu chưa có hương và muốn thắp thì chỉ thắp một nén và thắp đúng chỗ. Nhiều người để yên tâm, tới chùa mua bó nhang rồi thắp hết cả bó đó dâng Phật, làm không gian chùa chiền bị ô nhiễm khói hương. Do vậy, tôi cho rằng không nên phí phạm tiền mua hương kiểu đó, dùng số tiền đó để làm phật sự và các hoạt động nhân đạo thì tốt hơn, lợi lạc hơn...
Điều chỉnh văn hóa thắp hương sao cho phù hợp với thực tế tránh lãng phí và ảnh hưởng tới sức khỏe |
Tác động đến sức khỏe
Theo TS Nguyễn Ngọc Minh - giảng viên bộ môn tai mũi họng Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM), hiện trên thị trường có hàng trăm nhãn hiệu các loại nhang với nhiều hình thái và mùi thơm khác. Theo đó, nhang có mùi càng thơm thì tác hại càng cao vì chứa nhiều thành phần hóa học và các chất gây hại cho cơ thể mà chúng ta chưa biết hoặc xem thường.
Với những loại nhang có tàn trắng như vôi, như tuyết được làm bằng bột đá vôi (CaCO3) dùng trong xây dựng. Bên cạnh đó, chúng còn được tẩm acid phosphoric (H3PO4) để que nhang cuốn tàn cong đẹp sau khi cháy hết.
Bác sĩ Trịnh Hồng Nhiên - trưởng khoa hô hấp Bệnh viện Nhi Đồng TP (TP.HCM) - cho biết trung bình sẽ mất 50-90 phút để đốt một cây nhang. Việc đốt nhang sẽ phát ra khói có chứa các hạt vật chất, các sản phẩm khí cùng các hợp chất hữu cơ khác gây ô nhiễm không khí, bệnh hô hấp và các vấn đề sức khỏe. Khi hít phải chất ô nhiễm khói, chúng gây ra rối loạn chức năng đường thở, nguy cơ làm tăng nồng độ IgE trong máu cuống rốn và được chỉ định gây viêm da tiếp xúc dị ứng.
Xuân Mai