Giải đáp nhiều vướng mắc trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng tại các dự án phát triển nhà ở
Sáng 26/11, sau hơn 2 giờ giao lưu trực tuyến với chủ đề: "Tháo gỡ vướng mắc trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại các dự án phát triển nhà ở", do Báo Tài nguyên và Môi trường tổ chức, hơn 100 câu hỏi của độc giả trong và ngoài nước đã được gửi tới các vị khách mời.
Trong khuôn khổ buổi giao lưu, các vị khách mời là ông Mai Văn Phấn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường); Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng); bà Phạm Thị Thịnh - Phó Cục trưởng Cục đăng ký đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai); Nguyễn Hồng Bách - Luật sư, Phó Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế và Môi trường đã trả lời trực tiếp gần 20 câu hỏi của độc giả.
Lãnh đạo Báo Tài nguyên & Môi trường tặng hoa cho các vị khách mời. |
Những giải đáp thắc mắc đáp ứng được phần nào những băn khoăn, thắc mắc của bạn đọc quan tâm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại các dự án phát triển nhà ở hiện nay trên địa bàn cả nước, nhất là tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo đó, trả lời về những vi phạm của chủ đầu tư khiến người mua chung cư khó được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất - “sổ đỏ”, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Mai Văn Phấn cho rằng: Quá trình thực hiện dự án phát triển nhà ở của chủ đầu tư trải qua nhiều bước, nhiều công đoạn với sự chi phối, áp dụng thực hiện nhiều pháp luật có liên quan.
Trong đó, chủ đầu tư một số dự án phát triển nhà ở có vi phạm ở một, hoặc một số khâu theo quy định của pháp luật có liên quan như thủ tục đầu tư, pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng, pháp luật về tài chính tín dụng. Mặc dù chủ đầu tư chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý về dự án đầu tư, thủ tục giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất… nhưng đã tổ chức triển khai dự án và bán nhà cho người mua nhà.
Một số chủ đầu tư tự ý chuyển nhượng dự án cho nhà đầu tư thứ cấp chưa được phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền, nhưng chủ đầu tư thứ cấp đã thực hiện việc bán căn hộ cho người mua. Một số chủ đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng không đúng quy định của pháp luật về xây dựng, như xây dựng không đúng giấy phép hoặc thiết kế, quy hoạch chi tiết được duyệt (xây dựng vượt diện tích, vượt số tòa, số căn, số tầng, xây không đúng vị trí, tự ý thay đổi mật độ xây dựng, công năng công trình); dự án nhà ở thấp tầng không xây dựng nhà để bán mà vẫn phân lô, bán nền dẫn đến bỏ hoang hóa đất nhiều năm, gây lãng phí đất đai.
Một số chủ đầu tư vừa thực hiện việc thế chấp tài sản tại Ngân hàng đồng thời lại tổ chức bán tài sản (căn hộ) cho người mua. Một số dự án chưa được nghiệm thu các yêu cầu cần thiết như phòng chống cháy nổ, điện nước... nhưng đã tổ chức bán căn hộ cho khách hàng…
Về tháo gỡ những vướng mắc nêu trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ, ngành chức năng luôn bảo vệ quyền lợi chính đáng của người mua nhà; đồng thời phải làm rõ, xử lý vi phạm của các chủ đầu tư và trách nhiệm của các cơ quan có liên quan. Để giải quyết dứt điểm, trong quá trình xử lý cơ quan nhà nước có trách nhiệm phải tách bạch các đối tượng là người mua nhà, chủ đầu tư và cơ quan nhà nước có liên quan, mà không để mối quan hệ “tay ba”. Trong đó, nếu người mua nhà có đầy đủ các giấy tờ theo quy định của pháp luật đất đai và pháp luật nhà ở, thì phải được xem xét cấp Giấy chứng nhận để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng.
Đối với cơ quan nhà nước, phải làm rõ các hành vi vi phạm của chủ đầu tư và trách nhiệm của các ban, ngành có liên quan trong quá trình chủ đầu tư thực hiện từ thời điểm đề xuất dự án đến khi bán nhà cho người mua; chỉ đạo các cơ quan chức năng có giải pháp, đề xuất cụ thể để giải quyết triệt để các vi phạm.
Đối với chủ đầu tư, phải có trách nhiệm khắc phục các vi phạm làm ảnh hưởng đến công trình đã xây dựng, đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận cho người mua. Trường hợp không đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận cho người mua, thì phải hoàn trả và bồi thường cho người mua. Tình trạng vi phạm của chủ đầu tư dẫn đến khó khăn cho công tác cấp Giấy chứng nhận cho người mua làm thiệt thòi, ảnh hưởng đến quyền lợi của họ.
Tuy vậy, đứng ở góc độ người mua trong một số trường hợp có một phần lỗi do chưa tìm hiểu đầy đủ thông tin về dự án; nhiều trường hợp mua đi bán lại nhà ở, đất ở không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Việc thực hiện đầu tư đối với dự án phát triển nhà ở được thực hiện qua nhiều bước với nhiều cơ quan quản lý khác nhau ở chính quyền địa phương.
Đó là các cơ quan thuộc chính quyền địa phương chưa thực hiện hết trách nhiệm trong việc quản lý xây dựng, đầu tư tại các dự án phát triển nhà ở; chưa kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn kịp thời vi phạm; để vi phạm kéo dài, nhiều trường hợp chủ đầu tư đã bán nhà ở dẫn đến rất khó xử lý, khắc phục; không kịp thời công khai những chủ đầu tư có vi phạm để người dân nắm bắt được thông tin trước khi quyết định mua nhà; không tính toán lại tiền sử dụng đất để truy thu cho ngân sách nhà nước đối với các dự án đã điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng, diện tích đất ở tăng lên…
PV