Cây Nhang Bài trên vùng đất Quỳnh Lưu
Mang lại giá trị kinh tế cao hơn rất nhiều so với các loại cây trồng khác, cây Nhang Bài đang là sự lựa chọn thoát nghèo cho vùng đất phía tây Quỳnh Lưu.
Bà con vưa thu hái, vừa trồng gối vụ |
Nhận thấy cây Nhang bài là cây nguyên liệu mang lại giá trị kinh tế cao nên là loại cây đang được bà con nông dân các xã miền núi huyện Quỳnh Lưu đưa vào trồng đại trà nhiều năm nay và đã đem lại hiệu quả kinh tế.
Đã 2 năm nay gia đình chị Ngân Phị Phiên ở bản Bắc Thắng xã Tân Thắng (Quỳnh Lưu, Nghệ An) đã chuyển sang sản xuất cây dược liệu rễ hương hay còn gọi là nhang bài. Trên 5 sào đất chị Phiên chia thành 5 vùng để trồng theo kiểu gối vụ. Trung bình mỗi năm đất gia đình chị thu về hơn 1,5 tấn rể cây khô. Hai năm nay giá rễ hương khô đạt từ 50 đến 55 nghìn đồng/kg, nên gia đình chị có thêm nguồn thu. Từ nay đến tết Nguyên đán gia đình chị còn 2 trà thu hoạch để chuẩn bị bán cho các cơ sở làm hương tết.
Tuy năm nay thời tiết khắc nghiệt, mưa muộn nên cây nhang xuất hiện nấm cháy lá. Hiện chị Phiên đang phải chú ý khâu chăm bón để bảo vệ diện tích cây nhang.
Nhang bài là cây dễ trồng và không cần nhiều vốn |
Nhang bài là một trong những loại cây nguyên liệu xuất hiện tại huyện Quỳnh Lưu vào những năm 2009, được trồng tại các xã miền núi có nguồn đất đỏ ba zan như Quỳnh Thắng, Tân Thắng, Quỳnh Châu, Quỳnh Tân. Đến nay sau 10 năm phát triển toàn huyện đã tăng tổng diện tích lên đến 450 ha, tương đương với sản lượng gần 25 tấn nguyên liệu khô/1 năm.
Với giá trị kinh tế mang lại hiện nay huyện Quỳnh Lưu đang có chính sách khuyến khích mở rộng diện tích cây nhanh bài hoặc có thể trồng xen canh giữa nhang bài với cây dứa để ổn định thị trường, tránh tình trạng được mùa dứa mất giá, trong khi cây rễ hương đang có đầu ra ổn định, bảo quản dễ không lo hư hỏng.
Chị Hồ Thị Minh xóm trưởng xóm 1 Tiến Thành, xã Quỳnh Thắng cho hay: “nhang hiện nay một số đang trồng, một số chăm bón và một số thu hoạch, nhang cũng là một cây chủ lực đối với người nông dân và giá cả ổn định. ”
Cây nhang bài sau khi thu hoạch xong được người dân cắt lá, làm sạch đất cát rồi đem phơi khô để làm nguyên liệu chính trong sản xuất hương trầm. Ngoài việc cung cấp nguyên liệu cho làng nghề hương trầm trong huyện thì một số đại lý trong vùng đứng ra thu gom rễ hương rồi bao tiêu sản phẩm tại các tỉnh khác như Hà Nội, Hưng Yên.
Rễ nhang bài được phơi khô và xuất bán |
Năm 2019, để nâng cao giá trị của cây dược liệu rễ hương, UBND huyện Quỳnh Lưu đang xây dựng, chuẩn bị hồ sơ trình UBND tỉnh Nghệ An công nhận làng nghề hương trầm Quỳnh Thắng. Có như vậy mới chủ động khâu tiêu thụ nguyên liệu, đảm bảo được ổn định giá để bà con yên tâm sản xuất.
Ông Lê Văn Nga – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Thắng (Quỳnh Lưu, Nghệ An) cho biết : “cây Nhang Bài trên địa bàn xã hiện nay chủ yếu xuất bán ra ngoài. Hiện tại Đảng ủy, UBND xã đang xúc tiến cùng với UBND huyện để trình UBND tỉnh công nhận làng nghề; về định hướng cho làng nghề vừa rồi huyện cũng đã có chính sách hỗ trợ 5 máy sản xuất hương. Khi mà xây dựng thành công làng nghề thì do có nguồn nguyên liệu tại chỗ thì sẽ giảm giá thành xuống và nâng giá trị cây nhang lên.”
Sản xuất cây Nhang Bài thuận lợi và ít tốn công hơn so với các loại cây như mía, dứa, sắn thậm chí cả cây cam, quýt cho nên phù hợp với điều kiện của các hộ dân có ít vốn, ít nhân công. Đặc biệt đối với cây rễ hương có một lợi thế là có thể phơi khô cất giữ được nhiều năm nên không lo tình trạng thu hoạch đại trà rớt giá, loay hoay tìm cách thiêu thụ như các loại giống cây ăn quả khác.
Hiện nay bà con nông dân các xã Quỳnh Châu, Quỳnh Thắng, Tân Thắng và Quỳnh Tân đang bước vào vụ thu hoạch rễ nhang bài để chuẩn bị nguyên liệu cho các làng nghề sản xuất hương trầm.
Đình Thắng