65 năm một ký ức hào hùng
Vừa qua,tại không gian tranh bích họa phố Phùng Hưng đã diễn ra chương trình: Kí ức Hà Nội - 65 năm nhân kỷ niệm 65 năm ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2019) và 20 năm Hà Nội được UNESCO vinh danh “Thành phố Vì hòa bình”được chủ trì bởi Ban quản lý Phố cổ HàNội phối hợp với Tạp chí Xưa và Nay, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Viện thiết kế thời trang - A Designer Hà Nội và một số tổ chức, cá nhân tổ chức . Ngày 10/10/1954 là một cột mốc quan trọng trong lịch sử xây dựng và phát triển của thủ đô và đất nước, đánh dấu một bước ngoặt có ý nghĩa to lớn, mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử ngàn năm văn hiến của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội.
Đến tham gia chương trình có ông Dương Đức Tuấn - Bí thư quận ủy Hoàn Kiếm, ông Dương Trung Quốc - Tổng biên tập tạp chí Xưa và Nay và đại diện các Ban,ngành Quận Hoàn Kiếm,Bảo tàng lịch sử Quốc gia, Hội Mỹ thuật Hà Nội...
Ông Đinh Hồng Phong, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết: Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời nhưng thực dân Pháp tiếp tục gây hấn và cướp nước ta. Ngày 19/12/1946, đáp ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ, quân dân Hà Nội với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” đã chiến đấu 60 ngày đêm oanh liệt. Hà Nội đã mở đầu cuộc kháng chiến toàn quốc xứng đáng nhất, kìm chân địch và tiêu hao sinh lực định để các cơ quan đầu não và các lực lượng kháng chiến rút ra khỏi Hà Nội.
Trong những ngày tháng hào hùng của dân tộc, quận Hoàn Kiếm là địa bàn của Liên khu I, với những trận chiến Hàng Bông, Cửa Nam, Hàng Tre, chợ Đồng Xuân… phố cổ Hà Nội như một pháo đài kiên cường. “Sau 9 năm kháng chiến trường kỳ và anh dũng của quân và dân ta, sau thất bại trong cuộc quyết chiến chiến lược tại Điện Biên Phủ, thực dân Pháp buộc phải ngồi vào bàn thương lượng và Ký hiệp định Giơ-ne-vơ năm 20/7/1954, công nhận độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia và rút khỏi miền Bắc Việt Nam. Từ sau ngày giải phóng đến nay, phát huy truyền thống Thủ đô ngàn năm văn hiến, với một khí thế mới, Hà Nội đang vươn lên, phát triển mạnh mẽ”.
Nhà sử học Dương Trung Quốc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam chia sẻ: Thời gian chờ bộ đội vào tiếp quản Thủ đô là quãng thời gian thử thách về niềm tin, sự khát khao độc lập, tự do. Trước đó, người dân khu phố tôi ở dọc phố Hàng Đường đã mang vải ra chùa Cầu Đông (quận Hoàn Kiếm) may cờ chờ đón ngày đoàn quân trở về.
Hoạt cảnh với sự tham gia của hàng trăm diễn viên quần chúng mang đến sự gần gũi, vui tươi cho người xem. |
“Trẻ nhỏ, trong đó có tôi thì học hát và sáng ngày 10/10/1954, cứ đoàn quân Pháp rút đi thì bộ đội ta dần dần vào tiếp quản. Lúc đó, nhiều người vẫn chưa ra khỏi nhà thì đã nghe thấy tiếng ồn ào ngoài phố, tôi và gia đình mở cửa ra xem và thấy bóng dáng các chiến sĩ giải phóng quân thay cho quân Pháp, sự việc cứ như được sắp đặt trước. Thế là tôi cùng mọi người ùa ra chào đón, phố nọ lan truyền sang phố kia. Các đoàn quân về tiếp quản sau đó hội quân tại chân cột cờ Hà Nội và diễn ra lễ chào cờ đầu tiên vào 15 giờ. Một không khí thật hào hùng, ấn tượng. Như các chiến sĩ Thủ đô rời Hà Nội ra đi vào đầu năm 1947, họ hẹn ngày trở về như một điều rất đỗi thiêng liêng và đầy quyết tâm. Cuối cùng họ đã trở về trong chiến thắng”.
Bà Nguyễn Thị Liên(Hàng Mã,Hoàn Kiếm), 76 tuổi tâm sự: Hồi đó tôi 11 tuổi, đúng sáng 10/10, tôi theo gia đình và hàng xóm lên phố để đón đoàn quân trở về từ hướng Bạch Mai qua phố Huế, tiến vào nội đô… Ngày đó không khí thật là hào hùng với từng đoàn quân về tiếp quản, người dân đổ ra đường chào đón. “Nay đến xem các hình ảnh, biểu tượng, cổng chào và hoạt cảnh tái hiện, ký ức về Hà Nội thời ấu thơ lại ùa về trong tôi. Những hoạt động kỷ niệm này giúp thế hệ chúng tôi nhớ về một thời hào hùng và là dịp giáo dục con cháu luôn ghi nhớ lịch sử truyền thống”.
Những người con Hà Nội năm ấy |
Việt Hoàng