Du lịch Quảng Ninh: Cần cơ chế để doanh nghiệp tư nhân tiếp tục phát triển
"Đưa du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn của Quảng Ninh, nếu tư nhân đóng vai trò quyết định thì rất cần cơ chế để doanh nghiệp tư nhân tiếp tục phát triển", ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC nói.
Theo ông Trần Đình Thiên, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, Quảng Ninh đã chứng minh hoàn toàn có thể làm được và đã làm rất tốt về đột phá hạ tầng. Việc đầu tư sân bay Vân Đồn đã mang đến nhiều điểm khác biệt. Đầu tư ở đây tất nhiên là có sự mạo hiểm, đầu tư vào hạ tầng tốn kém kinh khủng, nhưng nếu không đầu tư sẽ khó phát triển. Theo đó, tỉnh phải đồng hành cùng doanh nghiệp nếu không doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn.
Ông Trần Đình Thiên, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ
Bà Vũ Thị Thu Thuỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, vào năm 2014 Quảng Ninh đã xin Thủ tướng chính phủ cho Quảng Ninh thuê đơn vị tư vấn nước ngoài phát triển quy hoạch du lịch 2020 tầm nhìn 2030, đến nay đa phần các chỉ tiêu cũng đã được Quảng Ninh hoàn thành hoặc dự kiến hoàn thành các chỉ tiêu đến năm 2020, vì vậy chúng tôi quyết định có những điều chỉnh bản đồ quy hoạch du lịch Quảng Ninh.
Cách đây chưa đầy 1 tháng chúng tôi có điều chỉnh lại quy hoạch các giải pháp phát triển, kết thúc 2020 tỷ trọng dịch vụ du lịch Quảng Ninh sẽ chiếm 48 – 49%.
Trong nội dung này chúng tôi chú trọng phát triển hạ tầng kết nối không gian du tích của tỉnh với danh lam thắng cảnh cả nước, kết nối với các nước trong khu vực Châu Á và trong đó có Tập đoàn FLC đã đồng hành giúp tỉnh tạo ra các sản phẩm giúp thúc đẩy du lịch Quảng Ninh phát triển.
Bà Vũ Thị Thu Thuý, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh
Trong quy hoạch 2030-2050, 4 không gian du lịch của Quảng Ninh, Hạ Long gắn với du lịch Vịnh Hạ Long; Móng Cái - Trà Cổ gắn với du lịch biên giới; Vân Đồn - Cô Tô gắn với du lịch biển đảo, nghỉ dưỡng chất lượng cao có casino; Uông Bí - Đông Triều - Quảng Yên gắn với du lịch văn hóa, tâm linh di tích danh thắng Yên Tử.
Từ năm 2014 đến nay, Quảng Ninh đã có sự phát triển rất lớn, sự đầu tư của các doanh nghiệp đã tạo ra sản phẩm kết nối hạ tầng giao thông, Quảng Ninh đã có sự bứt phá rất lớn về dòng ngân sách mang lại, để phát triển du lịch mang lại lợi ích thực sự cũng chưa nhiều, chủ yếu vẫn tập trung tại Hạ Long, Uông Bí, Móng Cái trong khi Quảng Ninh có quá nhiều địa điểm.
Quảng Ninh có 22 dân tộc cùng sinh sống, làm sao mở rộng phát triển rộng khắp cả tỉnh, lãnh đạo của tỉnh cần phải nỗ lực hơn. Sau năm 2020, du lịch cần phải chiếm tỷ trọng doanh thu cao hơn.
Giải pháp mở rộng không gian du lịch, chính là chúng tôi đồng hành cùng nhà đầu tư chiến lược mà như anh Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch FLC nói: cái đã đầu tư, cái đang đầu tư, chúng tôi sẽ cùng phối hợp để các dự án sớm được triển khai, nhờ thế không gian du lịch mới mở rộng.
Quảng Ninh cần quan tâm đến thể chế, đầu tư – chúng tôi đang làm rất tốt, ngoài ra chúng tôi đang nỗ lực phát triển đầu tư cho trường đào tạo nghề cao đẳng, đại học ngành du lịch, FLC có đề xuất trường đào tạo nghề hàng không, du lịch.
Để phát triển du lịch, TP Hạ Long đã rất chật hẹp
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch: Hạ tầng kết nối Hà Nội với Quảng Ninh và hạ tầng nội tại của Quảng Ninh đang giúp mở rộng không gian du lịch trên địa bàn tỉnh cũng như với các địa phương khác trên cả nước.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch
Để phát triển du lịch Quảng Ninh, thành phố Hạ Long đã rất chật hẹp, việc kết nối hạ tầng sẽ tạo điều kiện tốt hơn giúp mở rộng không gian du lịch. Trong thời gian tới, với sự quan tâm của tỉnh, sự đồng lòng của doanh nghiệp, chúng tôi hy vọng sẽ tạo động lực thực sự cho sự phát triển du lịch của địa phương. Gần đây, chúng tôi đang tư vấn cho một huyện miền núi chưa mấy phát triển có đầy đủ điều kiện cho FLC đầu tư phát triển.
Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ các hướng phát triển xanh, hạ tầng xanh, hạn chế bớt bê tông hóa, tạo ấn tượng đặc biệt nổi bật giúp giải tỏa cho thành phố Hạ Long và Bãi Cháy. Việc đầu tư mở rộng ra Vân Đồn có thể phân phối lượng khách, thúc đẩy tỉnh có tầm vóc mới. Chúng tôi hy vọng quyết tâm của địa phương thì du lịch Quảng Ninh sẽ phát triển xứng tầm và là động lực cho sự phát triển du lịch Việt Nam.
Ông Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường
Ông Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường: lợi thế của Quảng Ninh chưa kể đến như Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long là nơi có cảnh quan đẹp thu hút đông khác du lịch nhưng môi trường biển dễ bị tác động bởi tác động từ bên ngoài như chất thải đổ ra biển, nếu như có những vụ việc như vậy du lịch chúng ta ảnh hưởng rất nhiều.
Tư nhân giữ vai trò như thế nào trong phát triển du lịch Quảng Ninh?
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển du lịch: Doanh nghiệp tư nhân đã làm thay đổi diện mạo của Quảng Ninh về hạ tầng, dịch vụ.
Đối với lĩnh vực du lịch, doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò quyết định, là người sáng tạo và nhiều ý tưởng nhất. Nhà nước chỉ tạo hành lang pháp lý, còn tư nhân đóng vai trò động lực chính.
Với môi trường kinh doanh mà tỉnh Quảng Ninh đã tạo được sẽ giúp doanh nghiệp phát triển. Một ví dụ điển hình là Tập đoàn FLC đã có 30 dự án, trở thành một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại đây.
Bên cạnh các nhà đầu tư lớn, tôi cho rằng tỉnh cũng cần quan tâm đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, bởi số lượng doanh nghiệp cỡ này rất đông, họ sẽ có nhiều ý tưởng cho tỉnh.
Thời điểm này Quảng Ninh đã có hạ tầng cơ bản, cái tiếp theo là tập trung vào dịch vụ, sản phẩm, đúng với nhu cầu và thị hiếu du khách. Quảng Ninh có rất nhiều thế mạnh và tôi tin sẽ làm tốt.
Bà Vũ Thị Thu Thủy, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh: Vai trò của tư nhân trong phát triển du lịch chính là bàn tay thuận tạo nên thành công của ngành.
Ông Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường: Tư nhân đóng vai trò quyết định, cơ quan hệ thống nhà nước sẽ đóng vai trò tạo điều kiện cho vai trò đó được phát huy.
Ông Trần Đình Thiên, Chuyên gia kinh tế, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ: Tư nhân quyết định nhưng các tập đoàn tư nhân là đóng vai trò trụ cột.
Ông Trịnh Văn Quyết: Nói về vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong xây dựng hạ tầng du lịch, tôi tin rằng nhiều việc chỉ có doanh nghiệp tư nhân mới triển khai được thực sự hiệu quả.
Hôm nay, tôi mong muốn được đóng góp một vài ý kiến về việc xây dựng cơ sở hạ tầng. Bộ Chính trị đã có chủ trương đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Chủ trương này rất đúng, bởi vậy, chúng tôi mong muốn có các cơ chế chính sách cụ thể để tạo động lực cho du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, để các doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực, khả năng của mình.
Quảng Ninh là tỉnh giàu, thu ngân sách lớn từ dịch vụ du lịch, nhưng như chúng ta đã nói tại đây hôm nay, có cơ sở vật chất rồi, nhưng cũng cần có con người.
Chẳng hạn, nhân lực du lịch của Quảng Ninh còn thiếu và yếu, trong một năm chúng tôi có thể xây khách sạn 1-2 nghìn phòng, cần 3 nghìn lao động, thế nhưng lao động lấy ở đâu? Hay như ở Thanh Hóa, chúng tôi được cấp phép 5 sao cho hạ tầng nhưng nhân lực nói thực mới chỉ 3 sao đổ lại.
Quảng Ninh cần mở các khóa đào tạo, cần mời chuyên gia về đào tạo của Việt Nam để đào tạo nhân lực 5 sao để thu tiền được 5 sao, chứ không chỉ thu tiền được 3 sao.
Hay như về chính sách, giải pháp để tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư vào hạ tầng du lịch. Chẳng hạn, chúng tôi mong muốn tiếp tục đầu tư ở Hạ Long, tuy nhiên chúng tôi đến sau và quỹ đất cho dự án ở đây coi như đã hết. Cũng như chúng tôi, hiện nhiều dự án ở Hạ Long gần như không triển khai được vì không còn quỹ đất.
Phiên 2: Giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ
Chuyên gia kinh tế, ông Võ Trí Thành là người điều phối phiên thứ 2 hội thảo “Du lịch Hạ Long – Vươn tầm di sản”. Ông Thành đặt vấn đề, trong voting, 61% cho rằng là Quảng Ninh số 1 về phát triển du lịch, dưới góc độ cơ quan quản lý, người tiêu dùng, khách du lịch, nhà khoa học có cho rằng, Quảng Ninh có những góc độ nào đó không phải là số 1 không nếu so sánh với các địa phương khác?
Nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, chúng ta có di sản, có tiềm năng rất lớn nhưng chưa khai thác hết. Cần đặt câu hỏi là: di sản có phải là quá khứ không? So sánh với các địa phương khác là rất khó.
Ông Nguyễn Quý Phương, Vụ trưởng Vụ lữ hành: Thực chất tắc nghẽn của du lịch có 4 vấn đề lớn là con người, sản phẩm, xúc tiến đầu tư và chất lượng nhân lực. Việt Nam khác biệt với các nước trong khu vực bao gồm: con người, văn hóa, thiên nhiên, ẩm thực. Quảng Ninh có đầy đủ điều kiện để phát triển. Chúng ta cần nâng tầm di sản.
Ông Nguyễn Quý Phương, Vụ trưởng Vụ lữ hành
Ông Phạm Ngọc Thủy, Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh: Từng bước học tập thương hiệu quốc tế, các nước trong khu vực, cách thức họ làm để hoàn thiện. Quảng Ninh vẫn chưa khai thác hết tiềm năng và hay nhìn vào những thương hiệu của thế giới để học tập và phấn đấu trong khi Chỉ số canh tranh cấp tỉnh (PCI) không thể hiện được tất cả.
Trả lời câu hỏi sản phẩm dịch vụ du lịch Quảng Ninh như thế nào, ông Phạm Hà, Chủ tịch Heritage Group: Thực chất với câu hỏi số lượng hay chất lượng, chúng ta không có công thức chung. Ví dụ khách đến từ Châu Âu thường thích nghỉ đêm trong vịnh. Tuy nhiên, tới thời điểm vịnh đã quá tải thì nên mở rộng ra.
Ông Nguyễn Quốc Hưng, Đại biểu quốc hội
Chúng ta cần tạo các chính sách tốt nhất để thu hút khách du lịch. Ngoài ra, họ cũng rất nhạy cảm với môi trường, chúng ta cần có không gian sạch đẹp hơn, để thu hút họ lưu trú lâu hơn.
Ông Võ Trí Thành: Dù là loại hình du lịch nào thì cũng đều liên quan đến văn hóa. Mà văn hóa thì gồm 3 điều sáng tạo, nhân văn và bản sắc. Và dù chúng ta có xây dựng sản phẩm gì đi nữa thì cũng hãy nghĩ đến thương hiệu Quảng Ninh. Sắp tới bên cạnh thương hiệu sản phẩm sẽ còn có thương hiệu vùng miền. Và câu hỏi là khi nghĩ đến Quảng Ninh chúng ta sẽ nghĩ đến điều gì?
Tại sao lại có nhiều khách Trung Quốc đến Quảng Ninh? Quảng Ninh đang quan tâm nhất đến phân khúc thị trường khách nào?
Ông Phạm Ngọc Thủy, Giám đốc sở du lịch tỉnh Quảng Ninh: Năm 2018, Quảng Ninh đón 5 triệu lượt khách. Trong đó, khách đến từ Trung Quốc chỉ khoảng 2 triệu khách, còn lại 3 triệu khách là đến từ các quốc gia khác.
Trong thời gian tới, chúng tôi hướng tới thị trường Đông Bắc Á, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, ngoài ra còn khách đến từ Châu Âu và Bắc Mỹ. Chúg tôi sẽ cố gắng kéo phân khúc khách chất lượng cao có khả năng chi trả cao.
Để làm được điều đó sẽ cần làm rất nhiều việc liên quan đến xúc tiến thị trường, phát triển dịch vụ cao cấp để thu hút khách.
Nhà sử học Dương Trung Quốc
Dẫn chứng về Ninh Bình, ông Dương Trung Quốc cho biết, có thời kì Ninh Bình là tỉnh nông nghiệp, duy nhất công nghiệp là xi măng, chỉ có Bái Đính mà Ninh Bình đã biến thành một tỉnh du lịch, biến thành điểm du lịch của thế giới, thì Quảng Ninh của chúng ta có gì ngoài khai thác Vịnh Hạ Long, sau này tôi muốn chúng ta phát triển thêm các hạng mục khác.
Tôi nghĩ tồn tại rất nhiều ở Quảng Ninh ví dụ như tâm linh khai thác Yên Tử rất tốt chúng ta cần mở rộng ra nhưng chúng ta chỉ chú trọng xây chùa mà chưa chú trọng xây đền. Tín ngưỡng thờ những người có công như ở Việt Nam không phải nước nào cũng có mà chúng ta chưa khai thác.
Ông Nguyễn Quốc Hưng, Đại biểu quốc hội: Tại sao du lịch Quảng Ninh đa số là dòng khách đến lưu trú ngắn hạn, Quảng Ninh sản phẩm du lịch rất phong phú đa dạng hiếm nơi có, tôi mong muốn Quảng Ninh tập trung phát triển dòng khác du lịch nghỉ dưỡng, tập trung xây dựng resort, thu hút dòng khách từ Nga, Đông Bắc Á.
Phiên 2 hội thảo "Du lịch Quảng Ninh - Vươn tầm di sản" diễn ra tại FLC Hạ Long
Ông Phạm Ngọc Thủy: Tôi tự đánh giá Quảng Ninh có tiềm năng rất nhiều, như ông Dương Trung Quốc nói bên cạnh Vịnh Hạ Long chúng ta phát triển thêm du lịch tâm linh. Ngoài Yên Tử ở Uông Bí thì Đông Triều có khu lăng mộ, các di tích… chúng ta cũng đã bắt đầu khai thác nhưng chưa được nhiều. Chúng ta có các hòn đảo ở Vân Đồn.. trong thời gian sắp tới chúng tôi có báo cáo sẽ mở rộng không gian du lịch ở các khu vực như vậy.
Ông Phạm Hà: Tôi ví dụ như Thái Lan phát triển BangKok, Pataya đều có đặc trưng phát triển thu hút du khách. Có 1 vấn đề hạ tầng chúng ta rất tốt làm sao tạo ra dịch vụ để thu hút khách lưu trú và sử dụng các dịch vụ, nếu chỉ có Vịnh Hạ Long du khách chỉ đi trong ngày.
Ông Võ Trí Thành: Những năm 50,60,70 nghĩ đến Quảng Ninh là vùng mỏ, than, vàng đen đất nước, giờ người thì nói thành phố thông minh, người nói di sản, tương lai... Nếu nói bằng một cụm từ ngắn gọn các ông sẽ dùng từ gì? Và trong 20,30 năm tới, Quảng Ninh sẽ là gì?
Ông Phạm Hà: Quảng Ninh, thiên đường du lịch.
Ông Dương Trung Quốc: Hạ Long tương lai sẽ là Thăng Long.
Ông Nguyễn Quốc Hưng: Hạ Long, điểm đến hàng đầu của du lịch thế giới.
Ông Nguyễn Quý Phương: Mãi mãi là Hạ Long!
Ông Phạm Ngọc Thủy: Quảng Ninh là nơi nên đến và đáng sống.
Tham dự hội thảo, ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Ban Kinh tế Trung Ương cho biết ông cảm nhận về Quảng Ninh là một tỉnh liên tục cải cách, nói đi đôi với làm, nói thực, làm thực và đặc biệt chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) đứng đầu cả nước là chỉ số phản ảnh thực. Đây cũng là sức ép với tỉnh.
Đối với du lịch của tỉnh Quảng Ninh, bên cạnh những cái đặc biệt, khác biệt đang có, Quảng Ninh cũng cần tính đến sự đa dạng đối tượng khách hàng.
Ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Ban Kinh tế Trung Ương
Thứ hai, khẳng định về tầm quan trọng của nhà đầu tư chiến lược. Sự kết hợp giữa chính quyền địa phương và doanh nghiệp trong quá trình phát triển đồng thời cần có thêm sự kết nối với người dân. Trong bối cảnh hiện nay, mọi hình thức kinh doanh, dịch vụ đều cần sự tham gia của người dân.
Thứ ba, khẳng định thêm về tầm quan trọng của sự phát triển bền vững du lịch trong điều kiện mở rộng thêm không gian phát triển du lịch. Phát triển bền vững là tiêu dùng của thế hệ hiện tại mà không ảnh hưởng đến tiêu dùng của thế hệ tương lai. Do vậy, Quảng Ninh nên tính đến ưu tiên chất lượng với giá trị gia tăng cao bên cạnh sự mở rộng vì sức ép của môi trường, sức ép về các vấn đề xã hội, sức ép về quản lý, các sức ép về nguồn lực chất lượng cao.
Thứ tư, khẳng định thêm về tầm quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao trong sự phát triển của doanh nghiệp trong đó có nguồn nhân lực phát triển du lịch qua đào tạo.
Các diễn giả, khách mời tham gia hội thảo "Du lịch Quảng Ninh - Vươn tầm di sản" diễn ra chiều 19/4 tại FLC Hạ Long
PV