Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Bắc Kinh đã sẵn sàng nhượng bộ?
Những tín hiệu từ Bắc Kinh cho thấy họ đã sẵn sàng nhượng bộ với Washington để hạ nhiệt cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trước khi vòng đàm phán tiếp theo diễn ra vào cuối tháng 8 này.
Ngày 16/8, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, một phái đoàn quan chức cao cấp của nước này do Thứ trưởng Wang Shouwen dẫn đầu sẽ tới Washington vào cuối tháng 8 để tiến hành vòng đàm phán thương mại tiếp theo với Mỹ.
Tuyên bố nối lại đàm phán được Trung Quốc đưa ra sau hơn 2 tháng cuộc đàm phán thương mại Trung-Mỹ rơi vào gián đoạn. Vòng đàm phán chính thức gần đây nhất giữa hai nước diễn ra vào đầu tháng 6, khi Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur Ross gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc ở Bắc Kinh.
Đồng nhân dân tệ đã có chuỗi ngày giảm giá mạnh thời gian qua |
Trước đó, đã có 4 vòng đàm phán thương mại diễn ra giữa hai quốc gia, tuy nhiên, hai bên hầu như chưa đạt sự đồng thuận nào.
Hiện vẫn chưa rõ hai bên mong đạt được điều gì, khi chính phủ Trung Quốc và Mỹ đang có bất đồng sâu sắc về nhiều vấn đề, bao gồm sự mất cân bằng trong cán cân thương mại của hai nước, cũng như những ý định nhằm sở hữu trái phép các công nghệ Mỹ của Trung Quốc và chính sách công nghiệp đầy tham vọng của Bắc Kinh.
Ông Louis Kuijs, người đứng đầu bộ phận Châu Á của công ty nghiên cứu Oxford Economics cho biết, việc Trung Quốc “sẵn sàng nhượng bộ vừa đủ để khiến chính phủ Mỹ rút lui là khó có khả năng xảy ra”.
Trong khi đó, cảnh báo về vòng đàm phán sắp tới, cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho biết: "Chính quyền Trung Quốc không nên coi thường sự cứng rắn và quyết tâm của Tổng thống Trump trong việc duy trì cuộc chiến nhằm xóa bỏ các hàng rào thuế quan và phi thuế quan, hạn ngạch, ngăn ăn cắp tài sản trí tuệ, chấm dứt tình trạng ép buộc chuyển giao công nghệ. Đó là những yêu cầu chúng tôi đã nêu ra”.
Tổng thống Trump từng tuyên bố sẽ hành động để thiết lập lại các thỏa thuận thương mại toàn cầu gây bất lợi cho Mỹ. Ông đã nhắm vào Trung Quốc, áp thuế với 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu, trong đó thuế với 34 tỷ USD hàng hóa đã có hiệu lực từ đầu tháng 7.
Trong khi đó, về phía Trung Quốc, bất chấp sự khẳng định của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) là không dùng nhân dân tệ như một vũ khí trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ, giá đồng tiền này vẫn giảm mạnh và giới quan sát đưa ra quan điểm trái với tuyên bố của PBoC.
Ngày 16/8, giá nhân dân tệ tiếp tục giảm mạnh, 6,9329 nhân dân tệ đổi được 1 USD - ghi nhận mức thấp nhất trong vòng 18 tháng trở lại đây. Giá nhân dân tệ giảm gần 7% trong vòng 1 năm trở lại đây.
So với đầu năm 2018, giá nhân dân tệ giảm 3%, còn so với mức giá cao nhất trong năm của đồng tiền này đạt được hồi cuối tháng 3 ở mức 3.676 đồng, giá nhân dân tệ đã giảm 6,8%.
Tuy nhiên, một điều khá ngạc nhiên là, khi nguy cơ đại chiến thương mại Mỹ-Trung bắt đầu hiển hiện, ông Trump viết Twitter: “Mỹ đã thua từ nhiều năm trước”, ý chê trách chính phủ tiền nhiệm Barack Obama.
Bắc Kinh trấn an ông Trump bằng thái độ nhún nhường, nói rằng “Chúng tôi không vĩ đại đâu”, và Trung Quốc chỉ là “đầy tớ khiêm hạ”, sẵn sàng phục vụ các quốc gia cần có sự giúp đỡ.
Vài tháng qua, Bắc Kinh chỉ đạo các cán bộ và giới truyền thông nhà nước ngưng đề cao sức mạnh kinh tế nước nhà, hạn chế dùng chữ “chiến tranh thương mại”.
Trong các bài xã luận của Nhân dân nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc (CPC) đều cẩn trọng không mô tả những thành tích của Trung Quốc là “thiên hạ đệ nhất” hoặc “số 1 thế giới”.
Tác giả các bài viết nêu “sự khoe khoang khoác lác đó có thể dễ khiến thiên hạ hiểu lầm, thậm chí phán xét sai”.
Giới truyền thông nhà nước cũng ít dần đề cập chính sách công nghiệp Made in China 2025. Đây là một chương trình trọng điểm, nhằm để Trung Quốc chuyển mình thành “thiên hạ đệ nhất” ở 10 lĩnh vực công nghiệp chủ đạo, gồm trí khôn nhân tạo (IQ), phát triển hàng không thương mại và dược phẩm.
Giáo sư Vương Nghĩa Quỳ của khoa Quan hệ quốc tế Đại học nhân dân Bắc Kinh, và là Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu “Tư tưởng Tập Cận Bình về chủ nghĩa xã hội với đặc trưng Trung Quốc trong thời đại mới”, nói: “Cuộc chiến thương mại đã buộc Trung Quốc phải nhún nhường hơn. Chúng tôi phải nên hạ mình xuống”.
Tại một tiệc chiêu đãi, Đại sứ Trung Quốc tại Washington, ông Thôi Thiên Khải nói mục tiêu của Bắc Kinh là tự phát triển, không tranh đua với các nước khác: “Trung Quốc không có ý định thách thức vị thế và quyền lợi của các nước khác, hoặc với các hệ thống và trật tự quốc tế hiện hành”.
Nhưng các chuyên gia nói đấy là “mẹo” của Bắc Kinh nhằm xoa dịu chính quyền Mỹ và lãnh đạo các nước khác.
Thái độ hạ thấp các tham vọng của Trung Quốc cũng có thể phục vụ các mục đích khác. Vài tháng qua, một loạt thách thức trong nước đã làm lung lay lòng tin của người dân vào giai cấp lãnh đạo, gồm vụ bê bối vắc-xin rởm, đã khiến người dân phẫn nộ, và làm dấy lên thắc mắc liệu các bậc phụ huynh có nên tin vào thuốc men mà họ mua cho con cái họ.
Nhưng theo Bưu điện Washington, thông điệp của ông Tập vẫn còn lưu truyền. Bài xã luận gần đây của Nhân dân nhật báo viết: “Sau hơn 100 năm lao động cần cù, Trung Quốc đã trở lại trung tâm vũ đài thế giới, và đây là một thực tế cơ bản mà chúng ta phải quan sát trong xung đột thuơng mại Trung-Mỹ”./.
Nam Khánh