Ông Đoàn Ngọc Hải từ chức: Đau lắm, tiếc lắm
Tổ chức, nhân lực đông nhưng có hiện tượng tiêu cực... nếu không chấn chỉnh thì một ông Hải chứ một trăm ông Hải cũng phải bó tay, bất lực.
TS Lê Hồng Sơn - nguyên Cục trưởng Cục KTVB, Bộ Tư pháp nhận định liên quan tới sự việc ông Đoàn Ngọc Hải - Phó Chủ tịch Quận 1 vừa có đơn xin từ chức. Xin đăng tải bài viết thể hiện góc nhìn của ông về vấn đề này.
Mấy ngày gần đây, dư luận tiếp tục nóng lên khi ông Đoàn Ngọc Hải - Phó Chủ tịch Quận 1 có đơn xin từ chức. Dư luận khá nhiều chiều, nuối tiếc có, khen có và các biệt cũng có những ý kiến đóng góp vào cách làm của ông Hải khi dẹp vỉa hè.
Cách đây một năm, trước hiện tượng của ông Hải ra quân dẹp vỉa hè tại Quận 1 và có sự lan tỏa nhất định trong phạm vi cả nước, tôi đã từng cảnh báo những thất bại tiềm ẩn. Đó là hiện tượng "ném đá ao bèo"; hiện tượng chống lưng, bảo kê của một số lực lượng chức năng ở cơ sở.
Thậm chí, tôi đã phải dùng cụm từ "đôn-ki-sôt đánh nhau với cối xay gió". Thật đáng tiếc những cảnh báo như vậy đến nay lại đang hiện hữu. Dư luận băn khoăn, nuối tiếc.
Ông Đoàn Ngọc Hải. Ảnh: Báo Người lao động. |
Cá nhân tôi cũng rất băn khoăn, nuối tiếc cho hiện tượng "ngôi sao chóng tàn" nếu ông Hải thực sự "dứt áo ra đi", "treo ấn từ quan", không còn thực hiện nhiệm vụ "dẹp vỉa hè" ở Quận 1 nữa. Tiếc lắm và cũng đau lắm trước tương lai không mấy sán lạn của "sự nghiệp dẹp vỉa hè" ở các đô thị trọng điểm.
Chúng ta nên phân tích một cách thấu đáo về hiện tượng ông Hải xin từ chức, "treo ấn từ quan".
Lý do thì đương sự đã nêu rõ và đã được báo chí đăng tải như: "Quá trình xử lý lấn chiếm vỉa hè lòng đường đã đụng chạm đến lợi ích to lớn hàng nghìn tỷ của các chủ bãi giữ xe, nhà hàng, khách sạn, các hộ kinh doanh mặt tiền... và một bộ phận không nhỏ cán bộ cộng sinh trong đó".
"Là Đảng viên, tôi đã kiên định vượt qua mọi khó khăn, sự chống phá công khai và ngấm ngầm; sự đe dọa đến sinh mạng bản thân, gia đình từ các đối tượng bị mất nguồn lợi phi pháp từ lấn chiếm tài sản công".
Và ông đã kết lại trong lá đơn từ chức rằng: "Nhìn nhận lại, tôi không thực hiện được lời hứa với nhân dân, trước kỳ vọng của các đồng chí lão thành cách mạng về việc lập lại trật tự vỉa hè nên xin từ chức Phó chủ tịch UBND quận 1, xin thôi Ủy viên Ban thường vụ, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ, thôi làm Đại biểu HĐND quận 1".
Theo tôi, những ý mà ông Hải đã nêu không cần phải bình luận gì thêm nhiều, lý do khách quan, chủ quan, lý do bên trong, bên ngoài, thậm chí cả những cản phá do lợi ích nội bộ, lợi ích nhóm đều đã được ông nêu ra. Ở đây tôi muốn bình luận hai ý:
Thứ nhất, ông Hải đã thể hiện một tính cách rất thẳng thắn và trung thực, có thể nói, là thẳng băng - một dạng tính cách "anh Hai Nam Bộ": "Đã nói là làm", "nói zậy làm zậy". Một khi thấy vướng mắc không thể làm được nữa thì giữ đúng lời hứa, xin từ chức, xin "treo ấn từ quan".
Điều tôi rất băn khoăn ở đây là, chẳng lẽ một người có tuổi đời, trình độ, kinh nghiệm, quá trình công tác tương đối dày dặn như ông Hải mà lại không lường trước được mọi khó khăn vướng mắc khi thực hiện "sự nghiệp dẹp vỉa hè" của mình?
Ngay từ đầu nhiều người đã chỉ ra hoặc cá nhân tôi cũng nói thẳng rằng có những "hòn đá tảng" ngăn cản quá trình thực thi nhiệm vụ của ông Hải. Nếu thấy trước, đọc được những khó khăn vấp phải thì ông Hải nên và buộc phải có một cách thức giải quyết công việc hợp lý hơn, hài hòa hơn.
Không chỉ trong "sự nghiệp dẹp vỉa hè", mà bấy lâu nay thực tiễn đã chỉ ra khá nhiều tấm gương, khá điển hình khi đưa ra những giải pháp, cách thức để lo cho công việc chung.
Thậm chí, đã có những lãnh đạo cao cấp, do thiếu những giải pháp, cách thức phù hợp khi phòng chống tiêu cực, tham nhũng, hoặc trong cải cách, đổi mới trong các phạm vi, mức độ khác nhau nên đã bị một số thế lực tìm cách vô hiệu hóa ngay từ khi mới khởi đầu công việc của mình. Như vậy là họ thất bại và sự nghiệp chung cũng bị ảnh hưởng ít nhiều.
Tôi muốn nhắc lại một câu của Thủ tướng mới nêu ra gần đây là: "Kế hoạch 1, biện pháp 10, quyết tâm 20, làm đi làm lại đến cùng thì mới đạt kết quả tốt nhất". Rõ ràng, ông Hải thiếu điều này.
Tôi cho rằng, chỉ trong một năm với những khó khăn, vướng mắc như thực tế ở Quận 1, câu nói trên cần được ngẫm nghĩ và thực hiện một cách quyết liệt nhưng phải không kém phần kiên trì và có biện pháp tốt, có quyết tâm cao thì mới đạt kết quả như mong muốn.
Thứ hai, qua thông tin mà công luận đã phản ánh, tôi thấy cách làm của ông Hải nhiều khi còn mang tính "đơn thương độc mã". Vấn đề ở đây là thuộc về cách làm, cách thực hiện khi dẹp vỉa hè trên địa bàn được giao.
Ông Hải đảm nhận khá nhiều chức vụ như: Phó chủ tịch UBND quận, Ủy viên Ban thường vụ, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ, Đại biểu HĐND quận. Vậy khi thực thi nhiệm vụ, công vụ được giao, liệu ông Hải đã ý thức một cách đầy đủ và đã thực hiện một cách hiệu quả cơ chế huy động trí tuệ và trách nhiệm tập thể ở đây hay chưa?
Một người, mặc dù có lực lượng tham mưu, hỗ trợ đi theo, nhưng "đơn thương độc mã" thì không thể đạt hiệu quả cao trong khi thực thi công vụ. Thậm chí, như tôi đã nhiều lần nói tới hiện tượng chống lưng, bảo kê, lợi ích nhóm ở đây.
Vậy thì, muốn chống lại, muốn khắc phục một cách có hiệu quả những biểu hiện sai trái về tiêu cực này, người chủ trì cũng phải biết huy động lực lượng, thậm chí của cả hệ thống chính trị trên địa bàn, và phải sử dụng một cách có hiệu quả hệ thống tổ chức bộ máy của chính quyền cơ sở trên địa bàn thì mới mong có kết quả tốt được.
Sự năng nổ, tích cực, quyết liệt của cá nhân ông Hải cũng chỉ là một phần và sẽ dễ dàng bị vô hiệu hóa, bị triệt tiêu khi không biết sử dụng sức mạnh của tập thể, của cả hệ thống.
Nhân đây, tôi cũng xin nhắc lại một ý mà nếu không chú ý thì chủ trương dẹp vỉa hè, sớm hay muộn cũng sẽ thất bại, đó là, cùng với việc chống, dẹp các hành vi tiêu cực trên vỉa hè thì cũng phải song song thực hiện việc củng cố chất lượng và hiệu quả của hệ thống ở cơ sở.
Tại địa bàn phường, tổ dân phố, có đủ mặt lực lượng, tổ chức, cơ quan với khá đông nhân lực, tuy nhiên tôi thấy lực lượng này đông nhưng không mạnh. Nhiều khi chỉ tồn tại và thực thi nhiệm vụ một cách rất hình thức, rất hời hợt.
Cá biệt có biểu hiện lợi dụng nhiệm vụ, chức vụ được giao để kiếm chác, trục lợi, tiêu cực, tham nhũng ngay trên vỉa hè mà mình được giao quản lý. Nếu không chấn chỉnh một cách quyết liệt hiện tượng này thì một ông Hải chứ một trăm ông Hải cũng phải bó tay, bất lực.
Để kết thúc về vấn đề này, tôi cho rằng ông Hải đã có đơn xin từ chức, đấy là hành vi đáng ghi nhận. Đương nhiên về phía tổ chức ở Quận 1 cũng như ở TP.HCM cần phải trao đổi kỹ lưỡng, thấu đáo các giải pháp thích hợp việc xử lý bảo đảm, hiệu quả công tác này trên địa bàn.
Nếu thuyết phục ông Hải tiếp tục nhiệm vụ quản lý trật tự đô thị trên địa bàn Quận 1 cũng là một giải pháp có thể chấp nhận được.
Tuy nhiên phải có hai điều kiện, đó là: Bản thân ông Hải phải đồng thuận, chấp nhận rút đơn xin từ chức và thứ hai là, Quận ủy, HĐND, UBND và Mặt trận Tổ quốc quận phải có các biện pháp tích cực, thiết thực hỗ trợ ông Hải trong sự nghiệp dẹp vỉa hè rất gian nan và khó khăn này.
TS Lê Hồng Sơn - (nguyên Cục trưởng Cục KTVB, Bộ Tư pháp)