Chuyện thực hư về kinh doanh gà Đông Tảo
Những thông tin như trên đã khiến giống gà này bị “hàm oan”, dẫn đến việc kinh doanh buôn bán mặt hàng đặc sản nổi tiếng này trở nên khó khăn.
Người nuôi gà ở Đông Tảo đều thừa nhận rằng có chuyện người Trung Quốc tìm đến để mua gà. Thậm chí, xuất hiện tin đồn một vài trang trại đã bán gà Đông Tảo cho người ở bên kia biên giới với số lượng hàng lớn, thu về hàng trăm triệu đồng. Thông tin này như một đòn đau giáng vào các hộ chăn nuôi ở vùng đất nuôi gà nổi tiếng này. Sự thật như thế nào?
Không khí ảm đạm ở làng gà tiến vua
Từ nhiều năm qua, gà Đông Tảo đã trở thành thứ đặc sản được giới sành ăn săn lùng. Lý do một phần là vì thịt gà Đông Tảo ngon ngọt, chân gà lớn hiếm có. Ngoài ra, nguyên nhân sâu sa là bởi người dân đều muốn được thưởng thức thứ đặc sản “tiến vua” hòng nâng ... cao tầm sỹ diện. Chính vì thế, dân Đông Tảo nuôi gà không kịp để cung cấp cho các nhà hàng ở thành phố lớn, trong khi giá gà tăng chóng mặt, có thời điểm lên đến 1 triệu/kg (đối với loại gà trên 5kg/con). Thời điểm nào trong năm cũng có rất nhiều người tìm đến Đông Tảo để mua gà, thậm chí là săn tìm những con gà đẹp, chân to đặc biệt.
Tuy nhiên, tìm về Đông Tảo những ngày cuối năm, chúng tôi lại chứng kiến bầu không khí có phần đìu hiu. Dạo quanh làng, hàng trăm biển hiệu quảng cáo bán gà, song, hầu như không thấy người đến mua. Thấy sự xuất hiện của người lạ, một vài chủ trại gà còn ra tận đường để chào mời. Theo sự quảng cáo của họ, gà Đông Tảo hiện nay đã giảm giá rất nhiều so với thời điểm cùng kỳ năm ngoái, nếu khách hàng muốn thưởng thức thì đây là lúc thích hợp nhất.
Qua trò chuyện với một số chủ trại gà, được biết, nguyên nhân chủ yếu khiến giá gà giảm sâu trong thời gian qua bắt nguồn từ thông tin thương lái Trung Quốc thu mua gà Đông Tảo với số lượng lớn.
Theo đó, không hiểu vì lý do gì, những người buôn bán từ bên kia biên giới tìm đến xã Đông Tảo khá đông. Họ sẵn sàng mua gà với giá cao, bất kể gà lớn hay nhỏ. Một vài hộ đã bán toàn bộ đàn gà của mình, thu về 300 – 400 triệu đồng. Thậm chí, những người nước ngoài này còn mua trứng gà với giá cao gấp đôi bình thường (thông thường, trứng gà Đông Tảo được bán với giá 50.000 đồng/quả, song, người Trung Quốc đồng ý mua với giá 100.000 đồng/quả).
Thậm chí, người trong nghề còn khẳng định, kể từ đầu năm 2015, đã có 16 đoàn khách Trung Quốc đến làng Đông Tảo tham quan, dò hỏi cách nuôi gà Đông Tảo và đặt mua với số lượng không hạn chế. Một điểm khác biệt của khách Trung Quốc thu mua so với khách nội địa đó chính là mua bán một cách ồ ạt. Những thương lái này không cần biết đâu là gà thịt, đâu là gà giống, đâu là gà đẻ trứng nên bà con đang tranh thủ để bán được nhiều hàng. Ở nhiều trang trại, người dân xem đây là cơ hội để kiếm lời nên cứ vô tư bán mà không cần tính toán.
Dân làng đồn đại rằng hiện nay ở Đông Tảo có khoảng bốn, năm “đầu nậu” gom hàng cho thương lái Trung Quốc. Họ không quan tâm người ta mua hàng về làm gì mà chỉ xem đây là cách kiếm tiền béo bở.
Chủ trại gà Thắng Hường ở Đông Tảo nhận định: “Hiện nay, ngay cả những người nuôi gà ở Đông Tảo cũng rất mơ hồ về thông tin thương lái Trung Quốc thu mua gà hay trứng gà. Đúng là từng có tin đồn, song, thực tế như thế nào thì chúng tôi chưa được chứng kiến. Song, hậu quả nhãn tiền của những tin đồn ấy đã thấy rõ, đó là người dân cả nước bỗng dưng có cảm giác nghi kị đối với con gà Đông Tảo. Trong buôn bán làm ăn, một khi niềm tin bị ảnh hưởng, thì việc mua bán theo đó mà bị ảnh hưởng. Trong trường hợp của gà Đông Tảo, sức tiêu thụ đã giảm mạnh kể từ khi xuất hiện tin đồn, kéo theo giá gà cũng vì thế mà giảm nhiều”.
Đàn gà Đông Tảo vẫn chờ được tiêu thụ vào Tết Nguyên Đán |
Thương lái Trung Quốc mua gà Đông Tảo làm gì?
Theo như suy đoán của nhiều chủ trang trại, sở dĩ hồi cuối năm 2015, lượng khách Trung Quốc về Đông Tảo đặt mua gà tiến vua tăng đột biến là do nhu cầu tiêu dùng của khách hàng Trung Quốc tăng. Từ đầu năm, một tạp chí ẩm thực Trung Quốc có viết về gà Đông Tảo, về loại gà đặc biệt và cách thức chế biến nó thành những món ăn đặc sản. Do đó, giới nhà giàu Trung Quốc đang săn đón loại thực phẩm đặc biệt này. Nhiều khách sạn thượng hạng ở Quảng Châu, Thượng Hải đã bắt đầu đưa món thịt gà Đông Tảo vào thực đơn. Chính vì lẽ này mà giới thương nhân Trung Quốc ồ ạt mua gom gà đưa về nước tiêu thụ.
Những thông tin như trên đã khiến giống gà này bị “hàm oan”, dẫn đến việc kinh doanh buôn bán mặt hàng đặc sản nổi tiếng này trở nên khó khăn. Song, qua tìm hiểu, các thông tin về việc người Trung Quốc săn lùng gà Đông Tảo hầu hết chỉ tồn tại dưới dạng tin đồn, không có căn cứ xác đáng.
Có mặt tại những trại gà lớn nhất của làng Đông Tảo như trại gà Thấm Mộc, trại gà Thắng Hường, trại gà Hồng Long..., phóng viên chứng kiến hàng vạn con gà đến thời điểm xuất chuồng vẫn đang ... ở trong chuồng. Rõ ràng, nhu cầu tiêu thụ gà Đông Tảo đã giảm lớn do những lời đồn đại xung quanh việc người Trung Quốc mua loại gà tiến vua này.
Lê Quang Thắng, chủ tịch hội nuôi gà Đông Tảo, khẳng định không có chuyện người Trung Quốc mua gà ồ ạt |
Ông Lê Quang Thắng (Chủ tịch Hội những người nuôi gà Đông Tảo) nhấn mạnh: “Con gà Đông Tảo đã trở thành thương hiệu nổi tiếng ở tầm thế giới, xuất hiện trên báo nước ngoài như Anh, Pháp, Mỹ ngay cả ở Trung Đông. Khoảng nửa năm trở lại đây, có nhiều đoàn khách du lịch ở Trung Quốc, Bỉ, Thái Lan, Lào, Nhật Bản sang thăm quan các địa danh và tìm đến các địa phương có các đặc sản để tìm hiểu. Trong số họ, có người mua gà, trứng gà mang về nước. Do đó, chúng tôi bán cho nhiều người ở nhiều nước khác nữa chứ không riêng gì người Trung Quốc”.
Cũng theo ông Thắng, gà Đông Tảo thường xuyên được bán cho người dân ở các địa phương trong cả nước với giá từ 250 - 300 nghìn đồng/kg. Trứng gà Đông Tảo được bán với giá 100 nghìn đồng/quả cũng không phải bất thường. “Bình thường trứng gà Đông Tảo đã có giá 70 - 80 nghìn đồng/quả, việc người dân bán gà cho ai là việc của họ, pháp luật không cấm việc này. Giả sử đúng là có chuyện một số hộ bán gà, trứng gà cho người Trung Quốc, thì việc ngăn cấm là điều không thể. Bởi xét về luật pháp thì gà Đông Tảo không phải là động vật có trong sách đỏ.
Song, căn cứ theo sự quan sát của Hội những người nuôi gà Đông Tảo, căn cứ vào kinh nghiệm của cá nhân tôi, khẳng định là không có chuyện người Đông Tảo bán gà ồ ạt ra nước ngoài. Đơn giản vì nguồn gen thuần chủng của gà Đông Tảo là vốn quý nhất của chúng tôi, là niềm tự hào của dân làng, và cũng là “cần câu cơm” đời này sang đời khác. Những thông tin thất thiệt được tung ra chẳng qua là để “dìm giá” con gà Đông Tảo mà thôi” - ông Thắng nói.
Nỗi lo mất thương hiệu gà Đông Tảo
Gà Đông Tảo là đặc sản nổi tiếng của Việt Nam, và cũng đã bắt đầu được biết đến trên thế giới. Tuy vậy, thương hiệu “gà Đông Tảo Việt Nam” lại chưa được đăng ký với bất cứ tổ chức uy tín nào ở tầm cỡ thế giới. Điều này gây nên nỗi lo về việc mất thương hiệu “gà Đông Tảo Việt Nam” một khi người nước ngoài tiếp tục mua gà này và nghiên cứu, phát triển. Điều đáng mừng là người dân Đông Tảo vẫn giữ được bí quyết về việc chọn giống gà thuần chủng, đồng thời, gà Đông Tảo thuần chủng hầu như không thể sinh sôi ở khu vực có thổ nhưỡng khác với làng Đông Tảo.
Tâm La