Bài 1: Người dân “khóc ròng” vì mùi hôi thối bủa vây từ Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa
Từ năm 2012 khi Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa (xã Tân Đông, huyện Thạnh Hóa, Long An) đi vào hoạt động, cũng từ lúc đó người dân sống gần nhà máy xử lý rác này phải ngậm ngùi chịu trận, vì ruồi, muỗi xuất hiện dày đặc, cùng mùi rác hôi thối luôn chực chờ sộc vào mũi...
Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa đóng tại xã Tân Đông (huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An) gây ô nhiễm cho người dân suốt nhiều năm qua |
Ô nhiễm quanh năm.
Những ngày đầu mùa mưa 2019, chạy dọc QL.62 đến đoạn đường thuộc khu vực ấp 3, xã Tân Đông, chúng tôi không khỏi rùng mình khi mùi hôi thối sộc thẳng vào mũi. Chính điều này đã thôi thúc chúng tôi thực hiện loạt phóng sự Ám ảnh nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa với hy vọng góp phần phản ánh đúng hiện trạng ô nhiễm của nhà máy xử lý rác được mệnh danh hiện đại nhất tỉnh Long An này. Cũng như cuộc sống khổ sở của người dân nơi đây đã phải gánh chịu suốt gần 1 thập kỷ qua.
Nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa đóng trên địa bàn xã Tân Đông, huyện Thạnh Hoá, Long An do Công ty Cổ phần và Phát triển Tâm Sinh Nghĩa là chủ đầu tư. Tháng 1/2012, nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa chính thức đi vào hoạt động, với nhiệm vụ xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh Long An theo phương pháp đốt rác, tái chế và sản xuất phân compost, không chôn lấp. Thế nhưng, sau 7 năm đi vào hoạt động, nhà máy khiến người dân xã Tân Đông bức xúc vì gây ô nhiễm môi trường. Người dân sống gần khu vực nhà máy xử lý rác cho biết, hàng ngày họ phải chịu sự tra tấn bởi mùi hôi thối, nước thải không qua xử lý từ bãi rác tràn ra các tuyến kênh dân sinh.
Theo PV ghi nhận, xung quanh nhà máy có nhiều hộ dân, chỉ cách khu dân cư chưa đầy 500m, cách trường THCS Tân Đông và UBND xã Tân Đông khoảng 800m. Đứng ngay tại UBND xã Tân Đông chỉ cần một luồng gió thổi từ phía nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa - Long An thổi qua là đã thấy mùi hôi thối của rác.
Bước vào nhà ông Q. (60 tuổi), sau lưng nhà máy rác, vài đứa trẻ quấn quýt lấy chúng tôi vì theo chúng thì chẳng mấy khi có người lạ đến khu nhà vì… quá hôi thối. Thứ mùi đã trở thành một phần đặc trưng tại nơi đây.
Ông Q. cho biết mùi hôi thối bốc ra trong nhà máy bay xa hơn 3km. Riêng nhà ông Q. ngày nào, giờ nào cũng ngập mùi hôi thối từ rác, chỉ khi có gió thổi sang hướng khác thì mới đỡ. Đặc biệt ám ảnh nhất là khi xe cào rác lên cao để ép rác gọn lại cho xe khác vào đổ tiếp, thì mùi hôi thối dữ dội hơn rất nhiều, chưa kể lúc nắng và mưa râm râm thì mùi hôi thối càng nặng hơn.
“Nguồn nước uống bơm máy nhà tôi cực kỳ ô nhiễm vì chất thải cứ mưa lại chảy ra ngoài sông. Có lần tui bắt quả tang được nhà máy xả nước thải, tui báo chính quyền xã xuống rồi xã mời Sở tài nguyên tỉnh xuống làm việc, xử phạt nhưng chuyện xả thải nước bẩn ra ngoài vẫn đâu vào đó, tái diễn thường xuyên. Có người còn bị dọa lấy mạng vì dám tố cáo. Chìm xuồng hết…!”, ông Q. bỏ lửng câu nói giữa chừng vì quá bức xúc.
Anh N. (40 tuổi) sống cách nhà máy chừng hơn 100 mét, nói trong vô vọng: “Giờ bán nhà đi ở nơi khác thì chẳng ai mua, mà biết đi đâu để kiếm cái ăn bây giờ (?!)”. Chỉ vào con gái, anh N. kể: “Con gái tôi hay bảo sao nhà mình có mùi “nước hoa” đặc trưng vậy ba, tôi chỉ biết cười và dặn con cố gắng chịu đựng”.
Cũng theo lời anh N. mấy tháng nay máy bơm nước của gia đình bị hư, không sử dụng được, cả gia đình đành phải hứng nước mưa trữ lại để sử dụng. Nhưng những khi trời không mưa thì phải múc nước sông lên dùng. “Nước sông này ô nhiễm lắm, nước thải từ nhà máy Tâm Sinh Nghĩa đen xì đều thải ra con sông trước nhà tôi”, anh N. nói.
Nhìn những đứa trẻ nước da đen nhẻm vì tinh nghịch sống ở gần nhà máy, làm chúng tôi không khỏi xót xa cho hoàn cảnh và tuổi thơ của chúng. Liệu rằng một cuộc sống gần nơi ô nhiễm thế này có đảm bảo cho chúng một sức khỏe tốt?
Khu vực bên trong nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa là những “núi rác” được chất cao lộ thiên, mùi hôi thối nồng nặc |
Bao giờ cho tới ngày xưa (?!).
Người dân địa phương cho biết, trước khi nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa xuất hiện, trốn miệt vườn Thạnh Hoá (Long An) không khí trong lành, mát mẻ. Những người nông dân chân chất nơi đây không ai có thể ngờ rằng một ngày họ phải sống trong cảnh tra tấn bởi mùi hôi thối, dòng nước ô nhiễm như hiện nay.
“Người dân chúng tôi khẩn thiết cầu cứu các ngành chức năng vào cuộc, xử lý triệt để vấn đề gây ô nhiễm tại nhà máy xử lý rác này (nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa – PV). Hãy trả lại không khí, nguồn nước sạch cho người dân chúng tôi,…”, ông Ba – một người dân địa phương cảm thán.
Ghi nhận thực tế của PV vào đầu tháng 6/2019, tại khu vực bên trong nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa, những “núi rác” được chất cao lộ thiên, mùi hôi thối nồng nặc. Phía sau lò đốt rác và “núi rác” lộ thiên là những ao tù nước thải có màu đen kịt, kèm theo mùi hôi thối.
Được biết, người dân địa phương đã nhiều lần phản ánh tình trạng gây ô nhiễm môi trường tại nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa tới nhà chức trách địa phương. Chính quyền địa phương và Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Long An đã tiến hành nhiều cuộc kiểm tra, kết luận những sai phạm tại nhà máy xử lý rác này. Tuy nhiên, tình trạng gây ô nhiễm môi trường của nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa này vẫn tiếp diễn,…
Phía sau nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa là một cái ao tù có diện tích khoảng 7ha có màu đen kịt lớp dưới bèo dày đặc, kèm theo mùi hôi thối. |
Thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An, tính đến tháng 8/2016, lượng rác tồn đọng tại nhà máy ước khoảng 30.000 tấn. Tuy nhiên, hiện nay nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa vẫn được tỉnh Long An “ưu ái” cho tiếp nhận lượng rác thải vượt công suất xử lý của nhà máy này. Chưa dừng lại ở đó, vào đầu năm 2018, nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa được các địa phương tại tỉnh Long An tăng gấp đôi giá thành xử lý rác với đơn giá 400.000 đồng/tấn (gấp đôi con số 200.000 đồng/tấn, những năm trước đó).
Đến khi nào tình trạng gây ô nhiễm tại nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa được xử lý triệt để? Câu hỏi này đã và đang là nỗi băn khoăn mà người dân tại nhiều xã tại huyện Thạnh Hoá, Long An (khu vực quanh nhà máy xử lý rác Tâm Sinh Nghĩa) ngóng chờ câu trả lời kiên quyết từ nhà chức trách địa phương tỉnh Long An.
Nhóm PV