Tiến trình Brexit thêm hỗn loạn và gian nan
Bộ trưởng Brexit của Anh David Davis tuyên bố từ chức sau bất đồng với Thủ tướng Theresa May. Sự ra đi của ông Davis trong giai đoạn căng thẳng khiến cho tiến trình Brexit của Anh thêm “hỗn loạn” và “gian nan”.
Theo truyền thông Anh, ngày 8/7, David Davis, người chịu trách nhiệm đàm phán chính phía Anh với EU về tiến trình Anh rời khỏi EU, đã từ chức Bộ trưởng Brexit sau mâu thuẫn với Thủ tướng May trong kế hoạch Brexit chi tiết, cụ thể về các chính sách thuế quan trong tương lai với EU sau khi Anh rời khối.
Ông Davis đảm nhiệm chức Bộ trưởng Brexit từ năm 2016. Sau quyết định ra đi của ông Davis, Steve Baker, một quan chức cao cấp trong Bộ Brexit Anh, cũng nộp đơn xin từ chức.
Sự ra đi của Bộ trưởng David Davis khiến tiến trình Brexit của Anh thêm gian nan |
Ông Peter Bone, một nghị sĩ đảng Bảo thủ ủng hộ Brexit nhận định quyết định ra đi của ông Davis là “quyết định nguyên tắc và dũng cảm”. Ông cho rằng kế hoạch Brexit của bà May chỉ là “danh nghĩa” và “không thể chấp nhận”.
Trong khi đó, Chủ tịch đảng Lao động Anh Ian Lavery cho rằng, với sự ra đi của ông Davis tình hình hiện tại thực sự “hỗn loạn” và Thủ tướng Theresa May dường như không còn đủ “thẩm quyền” trong tiến trình Brexit.
Hiện tại thời gian để kết thúc đàm phán Brexit đã đến gần nhưng tiến trình đàm phán vẫn giậm chân tại chỗ khiến nhiều người nghĩ đến kịch bản Anh rời EU mà không đạt được thỏa thuận nào.
Trước đó, dự luật rút khỏi EU của Chính phủ Anh đã được Nữ hoàng Elizabeth II phê chuẩn vào ngày 26/6 để chính thức ban hành thành luật. Đạo luật này nêu rõ Anh sẽ chính thức rời khỏi EU vào lúc 23 giờ ngày 29/3/2019 (tức 6 giờ ngày 30/3/2019 theo giờ Việt Nam) mà chính phủ nước này và EU thống nhất trước đó.
Để chuẩn bị cho ngày chính thức “chia tay” vào cuối tháng 3 năm tới, EU cũng đã đặt ra thời hạn hoàn tất thỏa thuận “ly hôn” với nước Anh vào tháng 10/2018 để Quốc hội Anh và Nghị viện châu Âu (EP) có đủ thời gian thông qua thỏa thuận này trước thời điểm Anh chính thức rời ngôi nhà chung châu Âu sau nhiều thập kỷ chung sống.
Trở ngại lớn nhất là cuộc đàm phán về vấn đề biên giới với Ireland vẫn không có tiến triển nào mới, kể từ sau Hội nghị thượng đỉnh EU hồi cuối tháng 3 tới nay. Chính quyền Ireland cho tới nay vẫn kiên quyết với lập trường muốn Anh đảm bảo đường biên giới cứng sẽ không được tái thiết lập giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland thời hậu Brexit, đồng thời yêu cầu Anh viết cam kết đối với tương lai các quan hệ kinh tế giữa Bắc Ireland với Cộng hòa Ireland sẽ vẫn giữ nguyên như hiện nay.
Tuy nhiên, Thủ tướng Anh Theresa May từ chối đưa ra những cam kết theo yêu cầu của Ireland với lý do không thể đưa ra hứa hẹn khi không biết chi tiết của tương lai quan hệ Anh-EU hậu Brexit sẽ như thế nào. Đáp lại, Thủ tướng Ireland Leo Varadkar dọa dùng quyền phủ quyết nhằm đạt bằng được yêu cầu của Ireland.
Trong khi vẫn đang loay hoay chưa biết làm thế nào để có thể vượt được “chướng ngại vật” vấn đề biên giới Ireland, giữa Anh và EU còn nhiều bất đồng trong việc đàm phán về Brexit. Một trong những vấn đề còn có khác biệt lập trường lớn giữa hai bên liên quan tới khối thị trường chung. Thủ tướng Theresa May muốn rút nước Anh khỏi liên minh thuế quan và thị trường chung, chấm dứt việc tự do đi lại giữa EU và Anh sau khi nước này rời EU vào cuối tháng 3-2019. Tuy nhiên, các “ông lớn” có tiếng nói quan trọng trong EU lại không chấp nhận cho Anh ở khối thị trường chung nếu London không đồng ý cho công dân các nước tự do đi lại.
Anh và EU hiện còn khác biệt lập trường, quan điểm quá lớn trong đàm phán về Brexit. Điều này khiến nhiều chính trị gia và các nhà doanh nhân ủng hộ Brexit đã kêu gọi Thủ tướng Theresa May phải sẵn sàng rời khỏi EU mà không đạt được một thỏa thuận thương mại nào. Sự bế tắc trong đàm phán khi thời điểm Anh chính thức rời EU ngày càng tới gần đã khiến Thủ tướng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen đã phải cảnh báo, đàm phán Brexit có thể kết thúc bằng một kịch bản tồi tệ nhất, đó là Anh và EU không đạt được thỏa thuận nào. Kịch bản này nếu xảy ra, theo các chuyên gia, sẽ là một thảm họa đối với cả Anh và EU./.
Nam Khánh