Đối thoại Shangri-La 2018 nóng với vấn đề Triều Tiên và Biển Đông
Vấn đề phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên và những hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông đang là những chủ để làm nóng Đối thoại Shangri-La 2018.
Đối thoại Shangri-La, Diễn đàn an ninh quan trọng của châu Á, khai mạc tối 1/6 tại Singapore và diễn ra đến hết ngày 3/6.
Như thường lệ, Đối thoại năm nay quy tụ các bộ trưởng, quan chức quân đội từ hơn 40 quốc gia trong và ngoài khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tuy nhiên đây là năm Đối thoại Shangri-La có sự tham gia đông nhất của các bộ trưởng quốc phòng trong khu vực. Hơn 10 bộ trưởng sẽ có bài phát biểu tại diễn đàn, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Australia Marise Payne, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Harjit Singh Sajjan và Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Ryamizard Ryacudu.
Triều Tiên và Biển Đông là hai nội dung quan trọng "phủ sóng" Đối thoại Shangri-La 2018 |
Hai vấn đề được cho là làm "nóng" diễn đàn gồm có những căng thẳng trên Biển Đông và những diễn biến gần đây trên bán đảo Triều Tiên. Ngoài ra, diễn đàn cũng sẽ thảo luận về các vấn đề như mối đe dọa khủng bố, nguy cơ xung đột trong tương lai trong khu vực.
Lạc quan về thượng đỉnh Mỹ-Triều nhưng không có nội dung về lính Mỹ ở Hàn Quốc
Trong bài phát biểu tại phiên toàn thể "Giảm leo thang khủng hoảng Triều Tiên" trong khuôn khổ diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Song Young-moo đã bày tỏ lạc quan cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều sắp tới sẽ đạt được kết quả tốt đẹp.
Bộ trưởng Song phủ nhận quan điểm của người đồng cấp Nhật Bản Itsunori Onodera, cho rằng lịch sử có thể sẽ lặp lại khi Triều Tiên sẽ tuyên bố phi hạt nhân nhưng sau đó sẵn sàng phá bỏ cam kết và hủy hoại mọi nỗ lực kiến tạo hòa bình của cộng đồng quốc tế như trước đây.
Ông Song kêu gọi cộng đồng quốc tế bỏ qua chuyện cũ, ghi nhận nỗ lực và thiện chí của Bình Nhưỡng gần đây để tập trung vào tiến trình phi hạt nhân hóa và xây dựng nền hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.
Công bố cách tiếp cận của chính quyền Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đối với Triều Tiên, Bộ trưởng Song Young-moo thừa nhận vẫn còn sự khác biệt giữa hai miền Triều Tiên, song khẳng định Seoul sẽ không theo đuổi chính sách lật đổ Triều Tiên.
Nỗ lực giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên dẫn đến những diễn biến tích cực gần đây đặc biệt Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều sẽ diễn ra vào ngày 12 tháng 6 tới tại Singapore được các đại biểu ghi nhận song cũng khẳng định đối thoại là chưa đủ, Triều Tiên cần phải có các hành động cụ thể để hướng đến phi hạt nhân hóa hoàn toàn.
Về phần mình, Bộ trưởng Quố phòng Mỹ James Mattis khẳng định nỗ lực và thiện chí của các bên khi tích cực chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều sẽ diễn ra tại Singapore trong 10 ngày tới. Tuy nhiên ông Mattis khẳng định, số lượng lính Mỹ tại Hàn Quốc không phải là chủ đề thảo luận trong cuộc gặp thượng đỉnh với Triều Tiên.
"Bất cứ cuộc thảo luận nào về số lượng lính Mỹ tại Hàn Quốc đều phải dựa vào yêu cầu và đề xuất của Seoul đối với Washington và các cuộc đàm phán Mỹ-Hàn là hoàn toàn riêng biệt. Vấn đề này sẽ không được đề cập trong hội nghị với Triều Tiên", người đứng đầu Lầu Năm Góc khẳng định.
Tuy nhiên, ông Mattis cũng cho rằng nếu các biện pháp ngoại giao đạt kết quả khả quan trong việc giảm bớt mối đe dọa và khôi phục niềm tin theo cách có thể kiểm chứng giữa hai bên, Mỹ và Hàn Quốc không loại trừ khả năng thảo luận rút bớt binh sĩ Mỹ tại bán đảo.
Hiện tại, Mỹ hiện có khoảng 28.500 binh sĩ đồn trú ở Hàn Quốc.
Biển Đông: Mỹ sẵn sàng đối đầu mạnh mẽ với Trung Quốc ở Biển Đông
Về những diễn biến căng thẳng gần đây ở Biển Đông, Bộ trưởng Mattis chỉ trích hành động triển khai tên lửa trên các đảo tranh chấp ở Biển Đông của Trung Quốc nhằm “đe doạ và ép buộc” các nước láng giềng chấp nhận sự thể đã rồi. Ông Mattis cho rằng những hành động này làm dấy lên nghi vấn về các mục tiêu tham vọng lớn hơn của Bắc Kinh trong khu vực.
“Quá trình quân sự hóa các quần thể nhân tạo trên Biển Đông của Trung Quốc bao gồm việc triển khai tên lửa chống hạm, tên lửa đất đối không, hệ thống gây nhiễu điện tử và máy bay ném bom”, ông Mattis phát biểu. “Trái với tuyên bố của Trung Quốc, sự xuất hiện của các loại khí tài quân sự này nhiều khả năng được dùng cho mục đích đe dọa và gây hấn”.
“Tôi nghĩ rằng những gì đang diễn ra đi ngược hoàn toàn với phán quyết của tòa án quốc tế, đó là chúng ta có quyền tự do đi lại trên những vùng biển này”, ông Mattis nói. “Chúng tôi khẳng định quyền tự do đi lại không chỉ cho riêng Hoa Kỳ mà còn cho tất cả các quốc gia. Những hành động của chúng tôi là nhằm tái khẳng định luật pháp quốc tế”.
Ông Mattis nói về hành động hai tàu chiến của Hải quân Mỹ đã lại gần khu vực 12 hải lý quanh các đảo tranh chấp thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam hồi tuần trước, một động thái khiến Trung Quốc tức giận.
“Trung Quốc nên có tiếng nói trong việc củng cố trật tự quốc tế, và tất cả các nước lân cận với Trung Quốc đều có quyền định đoạt đến vai trò của Trung Quốc”, ông Mattis nói.
"Mỹ sẽ “đối đầu mạnh mẽ” với hành động của Trung Quốc ở Biển Đông trong trường hợp cần thiết", Bộ trưởng Mattis khẳng định. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng Washington vẫn sẽ hợp tác với Bắc Kinh vì một mối quan hệ “có kết quả”. Ông Mattis tiết lộ rằng ông sẽ đến Bắc Kinh trong thời gian tới “theo lời mời của Trung Quốc”.
Về phần mình, trong bài phát biểu sáng 2/6, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân uỷ Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, một lần nữa khẳng định lập trường của Việt Nam về vấn đề Biển Đông: “Việt Nam kiên định và ủng hộ việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế. Mọi hành động vi phạm chủ quyền của nước khác, quân sự hóa và gia tăng sức mạnh quân sự đều không phù hợp với luật pháp quốc tế,đi ngược lại các cam kết khu vực”./.
Nam Khánh