Bình Thuận: Sự thiếu nhất quán trong quy hoạch,quản lý khai thác khoáng sản titan dẫn đến nhiều hệ lụy.
Tuy nhiên, một nghịch lý đang diễn ra nơi đây, tỉnh và các sở ban ngành của tỉnh thì khẳng định với cơ quan báo chí là hoàn toàn ủng hộ, nhưng các doanh nghiệp thì lại đang rên xiết vì bị đưa vào vòng bế tắc do các quyết sách bất hợp lý của tỉnh. Quá bí bách, doanh nghiệp cũng đã có đơn kêu cứu gửi tới Văn phòng Chính phủ và các cơ quan trung ương. Nội dung cụ thể mời quý vị cùng theo dõi qua phóng sự sau.
Trước những khó khăn vướng mắc của các doanh nghiệp khai thác và chế biến sâu titan tại Bình Thuận, nhóm PV Tầm Nhìn TV cũng đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Văn Nam, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, ông Nam cho biết, Bộ Chính trị đã có những chủ trương để Bình Thuận trở thành trung tâm khai thác, chế biến sâu titan, quan điểm của tỉnh cũng hoàn toàn ủng hộ các doanh nghiệp trong lĩnh vực khai thác và chế biến sâu titan.
Tuy nhiên, một nghịch lý đang diễn ra nơi đây, tỉnh và các sở ban ngành của tỉnh thì khẳng định với cơ quan báo chí là hoàn toàn ủng hộ, nhưng các doanh nghiệp thì lại đang rên xiết vì bị đưa vào vòng bế tắc do các quyết sách bất hợp lý của tỉnh. Quá bí bách, doanh nghiệp cũng đã có đơn kêu cứu gửi tới Văn phòng Chính phủ và các cơ quan trung ương. Nội dung cụ thể mời quý vị cùng theo dõi qua phóng sự sau.
Ngày 28/12/2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ký QĐ số 2532/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình Thuận đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030: “… Gắn khai thác với chế biến sâu theo kế hoạch, lộ trình phù hợp, gắn hiệu quả kinh tế với hiệu quả xã hội, bảo vệ môi trường… Thăm dò, khai thác quy mô lớn nguyên liệu quặng Titan - Zircon tập trung tại khu vực Lương Sơn - Bắc Bình để cung cấp cho các dự án nhà máy chế biến sâu tại khu vực. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nhà máy chế biến sâu quặng Titan (Rutil nhân tạo, Pigmen, Titan xốp, Titan kim loại) theo hướng công nghệ tiên tiến, không gây ô nhiễm môi trường. Hình thành ngành công nghiệp khai khoáng Titan - Zircon tương xứng với tiềm năng tài nguyên. Từng bước xây dựng Bình Thuận trở thành Trung tâm năng lượng và Trung tâm chế biến sa khoáng Titan lớn của cả nước.
Quan điểm của các sở ban ngành của tỉnh cũng đồng nhất ủng hộ các doanh nghiệp đã đang và sẽ đầu tư chuyên sâu về ngành công nghiệp khai thác titan tại tỉnh Bình Thuận.
Ông Phạm Văn Nam, phó chủ tịch tỉnh Bình Thuận trả lời phóng viên
Trả lời các câu hỏi của PV về vấn đề này ông Phạm Văn Nam Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận cho biết: “Quan điểm của tỉnh là ngoài những yêu cầu về chuyện kinh tế, bảo vệ môi trường thì phải đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp. Ví dụ doanh nghiệp theo quyết định 546 của thủ tướng về quy hoạch khai thác thăm dò titan, người ta đã được giấy phép thì mình phải tôn trọng lợi ích chính đáng hợp pháp của doanh nghiệp. Còn nói về sổ sách cân nhắc, tỉnh đã nhận một số nơi liên quan doanh nghiệp có giấy phép, đặt biệt là không đề nghị điều chỉnh thu hồi các khu vực đó thì tỉnh cũng phải cân nhắc, người ta bỏ tiền ra thăm dò, người ta xác định trữ lượng, người ta làm hồ sơ giấy phép thì bây giờ phải tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhưng mà theo nghị quyết 02 của trung ương thì yêu cầu các ngành khai thác khoán sản khai thác chế biến sâu.”
Nhưng không hiểu vì nguyên nhân hay lợi ích gì khác hơn mà trong thời gian qua các bộ ngành chuyên môn và văn phòng Chính phủ nhận được rất nhiều công văn đề nghị, kiến nghị, hay xin phép của Chủ tịch UBND tỉnh xin đề xuất quy hoạch thu hẹp lại diện tích thăm dò khai thác titan của tỉnh.
Các doanh nghiệp đã đang và sẽ có định hướng đầu tư mạnh, chuyên sâu theo hướng công nghiệp khai thác chế biến sâu quặng titan, trong đó có cả những doanh nghiệp đã được cấp giấy phép thăm dò cũng đang bị đưa vào vòng khó khăn bế tắc đến ngẹn thở đã gửi đơn ra các cơ quan trung ương kêu cứu ngày 22/03/2018.
Các mẫu sản phẩm hoàn chỉnh chờ xuất xưởng của các doanh nghiệp
Nội dung đơn kêu cứu phản ánh “những khuất tất mà Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận giải quyết vấn đề khai thác của doanh nghiệp này không được bình đẳng, có dấu hiệu của sự bè phái, ức hiếp và bức tử doanh nghiệp”, vấn đề cụ thể của sự giải quyết không bình đẳng được thể hiện trong trường hợp cụ thể nêu tại 02 văn bản số 2729/UBND- KT (đề xuất điều chỉnh quy hoạch); 2720/UBND- KT(tháo gỡ cho doanh nghiệp khác); do Chủ tịch UBND ký ngày 19/7/2017.
Trong đơn cũng nêu rõ hiện tại các doanh nghiệp khai thác khoáng sản titan trên địa bàn tỉnh Bình Thuận rất bức xúc vì những gì mà UBND tỉnh giải quyết không bình đẳng.
Văn phòng Chính phủ cũng đã nhận được đơn kêu cứu này vào ngày 05/04/2018 của doanh nghiệp và đã có Phiếu chuyển số 488/PC-VPCP gửi UBND tỉnh Bình Thuận để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, không biết vấn đề này UBND tỉnh Bình Thuận đã tiến hành giải quyết các vướng mắc như trong đơn thư kêu cứu của doanh nghiệp này chưa …?
Nói thêm về quan điểm của chính quyền địa phương trong việc đồng hành cùng các doanh nghiệp khai thác chế biến titan trên địa bàn, ông Nam chia sẻ: “Thực ra mà nói tỉnh vừa rồi khi mà nhận các văn bản của các doanh nghiệp khi đề xuất ý đó thì mình có giao cho sở Tài nguyên môi trường cùng với sở Công thương là phải tham mưu, trên cơ sở đảm bảo các yêu cầu và đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp. Doanh nghiệp không có làm sai, có quy hoach người ta mới làm chứ không có việc các doanh nghiệp đùng đùng mà vào làm được. Muốn có giấy phép thì phải căn cứ vào pháp luật về quy hoạch về thăm dò xác định trữ lượng và về các tác động môi trường… Người ta không có gì sai hết mà quan điểm của mình là không thể là mình cứ nói điều chỉnh nghiêm mà ảnh hưởng tới quyền lợi doanh nghiệp là không ổn, cho nên bản thân tui cũng rất là quan tâm chuyện đó và cũng muốn tháo gỡ cho người ta làm. Còn chuyện điều chỉnh làm sao cho không nguy hại tới quyền lợi, còn giả sử như người ta không thể làm được vì các điều kiện liên quan tới vấn đề môi trường, điều kiện để khai thác thì lúc đó mình tính toán làm sao hoán đổi để cho doanh nghiệp thuận lợi hơn chứ còn quan điểm của mình không có thay đổi gì hết, ở tỉnh vẫn như thế.”
Thiết nghĩ từ những thực trạng nêu trên của vấn đề quy hoạch thăm dò, khai thác và sản xuất Titan của UBND tỉnh Bình Thuận đang thực sự có nhiều bất cập, tính chính sách không nhất quán, thiếu vắng sự quan tâm về nghiên cứu và quản lý chuyên môn, thờ ơ với những sự đầu tư của các nhà đầu tư tâm huyết, có chiều sâu và tiến tới là cần hiệu quả.
Ông Phạm Văn Nam cho biết thêm:“Hiện nay, đối với tỉnh Bình thuận đã có một cái quy hoạch vì theo chỉ đạo của bộ chính trị phải xây dựng Bình thuận thành một trung tâm khai thác sâu titan. 3 trọng tâm là năng lượng, du lịch và khai thác chế biến sâu titan. Tỉnh đã có nghị quyết riêng một đề án về Bình Thuận thành trung tâm khai thác sâu titan, có thể có nghị quyết đã quy hoạch khu vực hơn 300 hecta để cho khai thác chế biến sâu, ví dụ như khu công nghiệp Song Bình, tỉnh đã có những điều kiện thuận lợi, cái quan trọng nhất bây giờ là doanh nghiệp chế biến sâu như thế nào, công nghệ ở đâu, chứ tỉnh không có nặng nề về việc chuyện ảnh hưởng doanh nghiệp đâu.”
Kỹ sư đang phân tích mẫu trong phòng thí nghiệm
Câu hỏi lớn đặt ra rằng để Bình Thuận trở thành một tâm điểm của ngành khai thác và sản xuất sâu titan theo định hướng chỉ đạo của Bộ Chính trị, các quyết định có hiệu lực của Chính phủ và các văn bản cấp phép hướng dẫn của các bộ ngành chuyên môn, đồng thời là quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của các nhà đầu tư đã đang và sẽ tiếp tục đầu tư khai thác sản xuất chuyên sâu với thiết bị máy móc hiện đại, công nghiệp chuyên nghiệp thân thiện với môi trường với sản lượng lớn và chất lượng sản phẩm tinh gắn với sự phát triển kinh tế xã hội đúng hướng của tỉnh Bình Thuận và đời sống của người dân nơi đây được ổn định cải thiện và phát triển. Rất cần một định hướng chính sách quy hoạch ổn định chính xác và công minh của chính quyền tỉnh nhà đảm bảo nguồn nhiên liệu cần thiết cho sự đầu tư có hiệu quả kinh tế cao hay rất cần sự vào cuộc kiểm tra thanh tra của thanh tra Chính phủ về việc thực hiện các đề án quy hoạch chung của tỉnh Bình Thuận để đưa ra kết luận chính xác nhất.
Nhóm PV