Căng thẳng thương mại với Mỹ, Trung Quốc có phá giá nhân dân tệ?
Tổng thống Trump cáo buộc Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ trong bối cảnh căng thẳng thương mại hai nước đang lên cao. Giới quan sát nhận định việc phá giá nhân dân tệ sẽ là con dao hai lưỡi với nền kinh tế thứ hai thế giới.
Ngày 16/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump trên Twitter cá nhân cáo buộc buộc Nga và Trung Quốc phá giá đồng tiền giữa lúc quan hệ giữa Mỹ với cả hai nước đều đang căng thẳng.
"Nga và Trung Quốc đang chơi trò phá giá tiền tệ trong khi Mỹ vẫn tiếp tục tăng lãi suất. Không thể chấp nhận được", ông chủ Nhà Trắng viết.
Phá giá nhân dân tệ là đòn hiểm với Mỹ nhưng cũng là con dao hai lưỡi với Trung Quốc |
Phát biểu của Tổng thống Mỹ đã đẩy cao nguy cơ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung sau những đòn trừng phạt về thương mại kiểu “ăn miếng trả miếng” giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới liên tục diễn ra trong thời gian qua. Còn quan hệ Mỹ - Nga cũng đang ở mức thấp nhất “tệ hơn cả Chiến tranh Lanh”, đặc biệt sau cuộc tấn công của liên quân Mỹ, Anh, Pháp vào Syria cuối tuần trước.
Phát biểu này trái ngược với một báo cáo công khai trước đó của Bộ Tài chính Mỹ
Kể từ khi ông Trump lên nắm quyền hồi tháng 1/2017, đồng USD đã yếu đi về căn bản so với hầu hết đồng tiền, bao gồm đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, cũng như đồng ruble của Nga (cho đến khi Washington áp đặt cấm vận với Moscow những tuần qua).
So với đồng nhân dân tệ, giá trị đồng USD đã giảm 8,6% tính từ ngày 20/1/2017, trong khi so với đồng ruble, đồng tiền của Mỹ tăng 4,5% giá trị. Tuy nhiên, trước khi Mỹ ban hành lệnh trừng phạt với các nhà tài phiệt Nga hồi đầu tháng, đồng USD đã sụt giảm gần 4% giá trị so với đồng ruble.
Tính tổng quát, chỉ số đồng USD, đại lượng thể hiện giá trị của đồng tiền Mỹ so với toàn bộ đồng tiền của các đối tác thương mại lớn, đã sụt giảm 11,2% kể từ khi ông Trump thành tổng thống.
Theo giới quan sát, phá giá đồng nhân dân tệ là một cú đòn rất hiểm mà Trung Quốc có thể sử dụng trong bối cảnh tình hình hiện tại để đối phó với chính sách bảo hộ thương mại của chính quyền Trump nhằm vào Trung Quốc. Bằng cách này, Trung Quốc có thể không cần dùng đến biện pháp tăng thuế để trả đũa mà vẫn đảm bảo được hàng hoá xuất khẩu của Trung Quốc rẻ và hàng hoá của Mỹ đắt. Tuy nhiên, giới quan sát cũng cảnh báo, biện pháp này cũng là “con dao hai lưỡi” với Trung Quốc đặc biệt có thể ảnh hưởng đến các đối tác kinh tế thương mại khác của Bắc Kinh. Hơn nữa, Trung Quốc có thể có những lựa chọn ưu việt hơn để đáp trả chính sách bảo hộ của Mỹ thay vì phá giá đồng nhân dân tệ.
Đó là khởi kiện Mỹ ra trước toà án trọng tài của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) hoặc bán trái phiếu Chính phủ Mỹ mà Trung Quốc hiện đang nắm giữ. Ngày 5/4, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết đã đệ đơn kiện lên WTO về việc Mỹ đã áp thuế 25% đối với thép nhập khẩu vào quốc gia này.
Trung Quốc hiện là nước nắm giữ khối lượng trái phiếu lớn nhất của Mỹ, ước tính khoảng 1.200 tỷ USD (tiếp theo là Nhật Bản với tổng giá trị khoảng 1.100 tỷ USD). Nếu Trung Quốc bán tháo trái phiếu Chính phủ Mỹ thì Mỹ sẽ gặp khó khăn lớn về tài chính và giá của trái phiếu này sẽ giảm. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ khiến Trung Quốc bị tổn hại bởi Trung Quốc không thể bán toàn bộ số trái phiếu mà họ đang nắm giữ. Nhưng Trung Quốc có thể chỉ cần sự dụng biện pháp này ở mức độ răn đe cũng khiến nền kinh tế Mỹ bị ảnh hưởng nặng nề.
Phát biểu tuần trước tại diễn đàn Bác Ngao, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết cắt giảm thuế và mở cửa nền kinh tế, trong đó có thuế nhập khẩu ô tô và lược bớt hạn chế đối với doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực sản xuất ô tô tại Trung Quốc. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) mới đây cũng quả quyết rằng, chính sách tiền tệ của nước này về cơ bản sẽ không thay đổi.
Những tín hiệu này cho thấy Bắc Kinh không hề muốn leo thang căng thẳng thương mại với Mỹ. Tuy nhiên, theo giới quan sát, hiện chưa có giải pháp để giải quyết những căng thẳng hiện nay./.
Nam Khánh