Tiết lộ gây sốc về “quá khứ” của phòng thí nghiệm Porton Down
Phòng thí nghiệm Porton Down của Anh, tâm điểm của cuộc điều tra về nghi vấn cựu điệp viên Nga bị đầu độc, từng thực hiện chương trình bí mật thí nghiệm trên cơ thể người do chính phủ Anh chỉ đạo.
Đây là những tiết lộ gây sốc của báo chí Nga giữa bối cảnh cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Nga và phương Tây ngày càng leo thang liên quan đến vụ đầu độc cự điệp viên Nga Sergei Skripal và con gái thồi tháng trước tại Anh.
Phòng Thí nghiệm Công nghệ và Khoa học Quốc phòng (DSTL) Anh tại Porton Down, hay còn gọi là phòng thí nghiệm Porton Down, là trung tâm của các vụ thử nghiệm vũ khí sinh học của Anh trong khoảng thời gian từ năm 1939-1989.
Bên ngoài phòng thí nghiệm Porton Down |
Theo hãng tin RT (Nga), các nhà khoa học của Bộ Quốc phòng Anh được cho là đã tiến hành các cuộc thử nghiệm hóa học trên ít nhất 20.000 quân nhân và hơn 100 cuộc thử nghiệm vi trùng bí mật trên cơ thể người để chuẩn bị đối phó với nguy cơ tấn công hóa học từ Liên Xô.
Theo một báo cáo chính thức được công bố năm 2006, các cuộc thử nghiệm do chính phủ Anh tiến hành trên cơ thể của các quân nhân đã vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực đạo đức. Trong nhiều năm trước đó, các cựu binh Anh từng than phiền về việc họ phải chịu những tổn hại kéo dài về sức khỏe sau khi tham gia các cuộc thử nghiệm trên cơ thể.
Theo RT, các nhà khoa học tại Porton Down đã bôi khí độc thần kinh hóa lỏng lên cánh tay trần của 440 người và thử nghiệm loại khí này trên cơ thể 8 người trong khi những người tham gia thử nghiệm không biết chất hóa học đó là gì. Trong cuộc thử nghiệm khác, 6 người được cho là đã tiếp xúc với khí độc mù tạt trong 5 ngày liên tiếp và 3 người trong số họ đã bị bỏng nặng. Khoảng 450 người từng để mắt tiếp xúc với khí độc thần kinh sarin trong các cuộc thử nghiệm.
Trong khi đó, một báo cáo của chính phủ Anh dài 60 trang được công bố năm 2002 đã thống kê chi tiết các vụ thử nghiệm, trong đó cho thấy hàng triệu người từng tiếp xúc với các loại hóa chất gây hại. Các cuộc thử nghiệm được cho là bao gồm việc rải các chất hóa học và vi sinh vật có khả năng gây nguy hiểm xuống các khu vực rộng lớn tại Anh trong khi người dân sống ở các khu vực này không hay biết. Các quân nhân Anh cũng được chỉ đạo nói với các thanh tra viên rằng hoạt động thử nghiệm này là một phần trong dự án nghiên cứu về ô nhiễm thời tiết và không khí.
Chính phủ Anh khẳng định các chất hóa học được sử dụng trong các vụ thử nghiệm đều là những chất an toàn. Được cho là mang mục đích kiểm tra khả năng ứng phó của Anh trong trường hợp xảy ra tấn công hóa sinh học, hầu hết các vụ thử nghiệm đều sử dụng các chất khác như vi khuẩn serratia marcescens hay cadmium sulphide kẽm để thay thế cho các loại vũ khí sinh học thực sự. Các chất thay thế này được rải với số lượng lớn để giả định như một cuộc chiến tranh hóa sinh học.
Mặc dù được cho là sử dụng các chất hóa học an toàn, song tác động của các vụ thử nghiệm vẫn ảnh hưởng tới sức khỏe của các thế hệ người dân Anh. Chất cadmium từng được xác định là nguyên nhân dẫn tới bệnh ung thư phổi và được xem là một loại vũ khí hóa học trong Thế chiến 2. Trong khi đó, các gia đình sống ở những khu vực từng bị thử nghiệm trước đây cũng có những người con sinh ra với khiếm khuyết trên cơ thể và họ đã yêu cầu mở một cuộc điều tra công khai.
Trong cuốn sách “Khoa học Bí mật” được xuất bản năm 2015, Giáo sư về lịch sử hiện đại Ulf Schimidt tại Đại học Kent ước tính có tới 30.000 cuộc thử nghiệm hóa học bí mật được tiến hành trong giai đoạn Thế chiến 2 tại Porton Down. Trong hầu hết các cuộc thử nghiệm, các quân nhân dường như không được cung cấp thông tin đầy đủ trước khi đồng ý tham gia.
Được rót ngân sách hơn 700 triệu USD/năm với đội ngũ nhà khoa học lên tới 3.000 người, phòng thí nghiệm Porton Down 100 năm tuổi là cơ sở nghiên cứu bí mật gây tranh cãi nhất tại Anh. Năm 2008, Bộ Quốc phòng Anh đã chi 4,2 triệu USD để bồi thường cho 360 cựu binh từng tham gia các cuộc thử nghiệm trước đây, song vẫn không thừa nhận trách nhiệm.
Phòng thí nghiệm Porton Down đang trở thành tâm điểm của dư luận khi là cơ quan chịu trách nhiệm giải mã chất độc khiến hai cha con cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei và Yulia Skripal “nguy kịch”.
Lãnh đạo phòng thí nghiệm Porton Down Gary Aitkenhead cho biết các nhà khoa học xác định loại chất độc nghi được sử dụng để tấn công cựu điệp viên Nga là Novichok và nhận dạng đây là loại chất độc thần kinh quân sự.
Tuy nhiên, họ không thể chứng minh chất độc này nguồn gốc từ Moscow như cáo buộc của chính phủ Anh.
Trong diễn biến mới nhất, người con gái Yulia đã tỉnh và ông Sergei cũng đã qua cơn nguy kịch. Những dấu hiệu này càng là cơ sở để chứng minh nhận định của cựu lãnh đạo Cơ quan An ninh Liên bang Nga Nikolay Kovalev, cho rằng chất độc thần kinh nghi được sử dụng để tấn công cựu điệp viên Nga tại Anh có thể không phải là Novichok như chính phủ Anh nhận định. Theo ông này, nếu họ bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok thì không có cơ hội sống sót./.
PV