Một loạt nước đe dọa trả đũa hàng xuất khẩu Mỹ
Sau tuyên bố áp thuế thép và nhôm của ông Trump, EU và nhiều nước khác lên tiếng cảnh báo sẽ thực hiện các biện pháp trả đũa nhằm vào hàng hóa Mỹ làm gia tăng nguy cơ một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu.
Cuối tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên Twitter: "Chiến tranh thương mại là tốt, và dễ thắng".
Vài giờ sau đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jean-Claude Juncker nói EU sẵn sàng trả đũa mạnh mẽ bằng cách nhằm vào những mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ như xe máy Harley-Davidson, quần bò Levi’s, hay rượu whiskey bourbon.
(Ảnh minh họa) |
Lời cảnh báo của vị Chủ tịch EC làm gia tăng mối nguy của một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu đang cận kể.
Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nói khả năng leo thang căng thẳng "là có thật", còn Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nói hàng rào thuế quan mà Mỹ dựng nên có thể gây thiệt hại cho kinh tế Mỹ và toàn cầu.
Liên minh châu Âu (EU) đã lên chi tiết một kế hoạch 3 bước để khiến hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ tổn thất 3,5 tỷ USD - tương đương với giá trị số nhôm và thép của châu Âu mà khối này ước tính bị thiệt hại do các khoản thuế quan của ông Trump.
Khối này đề xuất đánh thuế hàng xuất khẩu của Mỹ, gồm rượu ngô, quần bò, gạo, nước cam và xe máy. EU sau đó có thể hành động để bảo vệ những thị trường kim loại của mình trước làn sóng hàng nhập khẩu tăng vọt, và kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Một quan chức EU cho hay khối này đang chuẩn bị đưa ra các thông báo trong mấy tháng tới và đã tính đến mọi phương án để có thể trả đũa một cách mau lẹ và thỏa đáng.
Sự trả đũa của EU có thể gây tác động nặng nề nhất với khu kinh tế nông thôn vốn là thành trì của ông Trump. Canada và Mexico là những thị trường nông nghiệp lớn nhất và lớn thứ ba của Mỹ trong năm 2016, và Hàn Quốc là thị trường chủ chốt đối với thịt bò, ngô, thịt lợn và trái cây tươi. Mỹ xuất khẩu bông sang Thổ Nhĩ Kỳ, và bột mì, bơ sữa sang Brazil, và một số nước cung cấp thép chủ chốt khác. Các đối tác này có thể phản ứng bằng cách áp thuế đối với nông sản, gây thiệt hại nặng nề cho ngành nông nghiệp Mỹ.
Một số quốc gia khác chưa công bố cụ thể các biện pháp trả đũa, song đưa ra những lời đe dọa gay gắt không kém. Bộ trưởng Thương mại Canada, Steven Ciobo, nói các khoản thuế quan sẽ châm ngòi cho những biện pháp trả đũa gây phương hại tới tất cả mọi người.
Đáp lại những cảnh báo từ châu Âu, ông Trump tiếp tục thách thức: "Nếu EU muốn gia tăng hơn nữa mức thuế quan ngất ngưởng và những hàng rào vốn đã cao của họ đối với các công ty Mỹ làm ăn ở đó, thì chúng tôi đơn giản là sẽ đánh thuế đối với những chiếc ô tô mà họ bán tự do vào Mỹ".
Điều này có thể gây ra những khó khăn cho các nhà sản xuất xe hơi như Volkswagen và BMW, hai thương hiệu nổi tiếng nhất của châu Âu được bán ở Mỹ. Các nhà sản xuất ô tô sang trọng này của Đức cũng đang sản xuất nhiều ô tô của họ ở Mỹ.
Năm 2016, EU đã xuất khẩu hơn 6 triệu chiếc xe ra nước ngoài, và Mỹ - thị trường lớn nhất của EU – nhập khẩu hơn 1 triệu chiếc trong số này, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu.
Hàng năm, Mỹ nhập khẩu từ châu Âu lượng hàng hóa nhiều hơn những gì châu Âu nhập khẩu từ Mỹ, với mức thâm hụt thương mại hơn 11 tỷ USD vào năm 2017 (theo số liệu của Mỹ).
Sẽ có ngoại lệ?
Sau những phát biểu cứng rắn hôm cuối tuần, Tổng thống Trump bất ngờ phát tín hiệu rằng có thể có ngoại lệ, ít nhất là với Canada và Mexico nếu hai nước này chấp nhận một Hiệp định Tự do mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA) "bình đẳng".
"Thuế thép và nhôm sẽ chỉ được thực thi nếu một thỏa thuận NAFTA mới và bình đẳng được ký kết", hãng tin CNBC dẫn dòng trạng thái (tweet) mà ông chủ Nhà Trắng viết trên mạng xã hội Twitter.
Tuyên bố này của ông Trump đưa ra đúng lúc các nhà đàm phán thương mại Mỹ, Canada và Mexico bước vào vòng đàm phán NAFTA cuối cùng. Vòng đàm phán này vốn đang có dấu hiệu căng thẳng và phức tạp hơn sau tuyên bố thuế thép và của ông Trump.
Nếu không có gì thay đổi, sắc lệnh đánh thuế thép và nhôm nhập khẩu sẽ được ông Trump ký trong tuần này./.
Nam Khánh